امر مينوى‏ - مبانی نظری تجربه دینی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

مبانی نظری تجربه دینی - نسخه متنی

علی شیروانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و برحسب آن است كه مى‏توانند دينى به‏شمار روند.

عناصر عقلانى قدسى، يك ارتباط تمثيلى(1) را با خصايص سرشت انسان مى‏پذيرد؛ به‏ اين معنا كه صفات مربوط به انسان را مى‏توان به نحو تمثيل درباره آن‏ها به كار برد. عناصر غيرعقلانى قدسى نيز به احساس‏هاى غيرعقلانى شباهت دارند؛ اما با اين همه، منحصر به فرد و يگانه‏اند و هسته مركزى و گوهر ناب اديان را تشكيل مى‏دهند. اتو مى‏نويسد:

هيچ دينى وجود ندارد كه اين امر در آن به عنوان درونى‏ترين هسته زنده نباشد، و بدون آن هيچ دينى شايسته اين نام (دين) نيست.(2)

امر مينوى‏

از نظر اتو دين بر پايه مواجهه روح و جان آدمى با حقيقتى پديد مى‏آيد كه هم داراى جنبه عقلانى است و هم داراى جنبه غيرعقلانى. اصطلاح رايج براى اشاره به اين حقيقت متعالى، امر قدسى (the Holy) است؛ اما اين واژه در سير تطورات معنايى خود، در طول زمان، چنان با مفاهيم عقلانى آغشته گرديده كه بُعد اصيل غيرعقلانى‏اش پنهان مانده و مورد غفلت قرار گرفته است.

شايد مهم‏ترين مفهومى كه در معناى قدسى داخل شده و بيش‏تر همان معنا باشد كه باشنيدن لفظ به ذهن متبادر مى‏شود، عبارت باشد از: خيرخواهى، خوبى و خير محض، به‏گونه‏اى كه اينك امر قدسى، حقيقتى به شمار مى‏رود كه به معناى خير محض و اراده‏خير است. از نظر اتو غلبه اين گونه مفاهيم اخلاقى و نظرى، موجب اختفاى بعد مهم‏تر امر قدسى مى‏شود، بعدى كه هرگز در هيأت مفاهيم در نيامده، توسط دستگاه عقل نظرى قابل اكتشاف نيست و تنها از طريق حال و احساسى عميق در وجود انسان مكشوف مى‏گردد.(3) اتو براى اشاره به آن بعد اين حقيقت، و به تعبيرى براى پرهيز از پيرايه‏هاى اخلاقى و نظرى، كه واژه قدسى (holy) را فرا گرفته، لفظ numen (نومن) را كه واژه‏اى لاتينى است

1. analogous elation.

2. Otto The Idea of the Holy p. 6.

3. I id.

pp. 5-7.

/ 291