لطفا منتظر باشید ...
اجراى سنت الهى املاء و استدراج از طريق افزايش مال و اولاد
« اَيَحْسَبُونَ اَنَّما نُمِدُّهُمْ بِهِ مِنْ مالٍ وَ بَنينَ نُسارِعُ لَهُمْ فِى الْخَيْراتِ بَلْ لايَشْعُروُنَ!»
(55 / مؤمنون)
معنــاى آيه اين اســت كه آيا اينان گمــان مىكنند كه اگــر در مدتــى و مهلتــى مــال و فرزنــدان به ايشان داديــم، از اين جهــت بوده كه زيــاد دوستشــان داشتهايم و يا نــزد ما احتــرام داشتند؟ و خواستهايــم خيرشــان را زودتـر به ايشان برسانيم؟
نه، بلكه نمىفهمند، يعنى مطلب برعكس است، ولى آنان حقيقت امر را درك نمىكنند، چه حقيقت امر اين است كه ما ايشان را املاء و استدراج كردهايم، يعنى اگر از مال و فرزند بيشتر به ايشان مىدهيم، مىخواهيم در طغيان بيشترى فرو روند، و اين همان مضمونى است كه خداىتعالى مىفرمايد: « سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ وَ اُمْلي لَهُمْ اِنَّ كَيْدي مَتينٌ - به زودى استدراجشان مىكنيم، از راهى كه نفهمند، و مهلتشان مىدهيم، كه كيد من متين است!» (44 و 45 / قلم)
اين كفار كه پنداشتهاند مال و اولاد خير ايشان است، خيراتى است كه ما زودتر به ايشان رساندهايم، به خطا رفتهاند، و مال و اولاد خيرات نيست، بلكه استدراج و املاء اســت، خيراتى كــه در آن سرعت مىشــود آن است كه مؤمنيــن به خدا و رسول و روز جــزا دارنـد، و آن اعمــال صالــح ايشــان اسـت.(1)
1- الميـــزان ج 29، ص 57.
سنت استدراج و مكر الهى در جوامع مغرور و گمراه
« وَ لَقَدْ اَرْسَلْنآ اِلـى اُمَـمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنهُمْ بِالْبَأْسَآءِ وَ الضَّرَّآءِ !» (42 / انعام)
در اين آيه و آيات بعدىاش خداى سبحان براى پيغمبر گرامىاش رفتار خود را با اممى كه قبل از وى مىزيستهاند ذكر مىكند و بيان مىفرمايد كه آن امم بعد از ديدن معجزات چه عكسالعملى از خود نشان مىدادند، و حاصل مضمون آن اين است كه خداىتعالى انبيايى در آن امم مبعوث نمود، و هر كدام از آنان امت خود را به توحيد خداى سبحان و تضرع در درگاه او و به توبه خالص متذكر مىساختند، و خدا امتهاى نامبرده را تا آن جا كه پاى جبر در كار نيايد و مجبور به تضرع و التماس مسكنت نشوند به انواع شدتها و محنتها امتحان مىنمود، و به اقسام بأساء و ضراء مبتلا مىكرد، باشد كه به حسن اختيار به درگاه خدا سر فرود آورده و دلهايشان نرم شده و از خوردن فريب جلوههاى شيطانى و از ركون به اسباب ظاهرى اعراض نمايند، ولى زحمات انبياء به جايى نرسيد، و امتها در برابر پروردگار سر فرود نياوردند، بلكه اشتغال به مال دنيا دلهايشان را سنگين نمود، و شيطان هم عمل زشتشان را در نظرشان جلوه داده، ياد خداى را از دلهايشان ببرد.
وقتى كارشان به اين جا رسيد خداىتعالى هم درهاى همه نعمتها را به رويشان
