لطفا منتظر باشید ...
سخنان قيس در مذمت عبيداللَّه بن عباس
ابوالفرج اصفهانى نقل مى كند: قيس بن سعد پس از فرار عبيداللَّه بن عباس نزد معاويه و رها كردن سپاه امام مجتبى عليه السلام، با نيروهاى امام عليه السلام چنين گفت:
أيّها الناس، لا يهولنّكم و لا يعظمّن عليكم ما صنع هذا الرجل الوله الورع اى الجبان، إن هذا و أباه و أخاه لم يأتوا بيوم خير قط...؛
اى مردم، آنچه اين مرد ترسو انجام داد، شما را به وحشت نيندازد و براى شما بزرگ جلوه نكند؛ زيرا او، پدرش و برادرش هيچ روزى كار خيرى انجام نداده اند، پدرش عموى رسول خدا صلى الله عليه و آله بود، اما در جنگ بدر "در سپاه مشركين" شركت كرد و با پيامبر صلى الله عليه و آله جنگيد و به دست ابو يسر كعب بن عمرو انصارى اسير شد و او را نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله آوردند و حضرت هم از او فديه گرفت و بين مسلمانان تقسيم كرد و سپس آزادش نمود و برادرش عبداللَّه بن عباس از جانب اميرالمؤمنين عليه السلام حاكم بصره شد ولى او مال خدا و مسلمانان را به سرقت برد و با آن، براى خود كنيزها خريدارى كرد و تصور مى كرد كه اين كار براى او حلال است، [ از اين نقل تاريخى استفاده مى شود كه 'عبداللَّه بن عباس' اموال بصره را با خود به مكه برده، و ما در شرح حال 'عبداللَّه بن عباس' در اين باره مفصل بحث كرده ايم، و اين قول كه عبداللَّه بن عباس در زمان حكومت اميرالمؤمنين عليه السلام به مكه گريخته باشد، را رد كرديم، مراجعه نماييد. ] و حضرت على عليه السلام اين شخص "عبيداللَّه بن عباس" را بر يمن گماشت، اما از ترس بسر بن ارطات فرار كرد و فرزندان خود را تنها گذاشت تا كشته شدند و حالا هم مرتكب اين عمل زشت شد كه فرار كرد و به معاويه پناهنده شد كه از آن مطلع هستيد. [ مقاتل الطالبيين، ص 42. ]
خيانت عبيداللَّه بن عباس به قدرى براى تقويت روحيه سپاه معاويه مؤثر واقع شد كه بسر بن ارطات با بيست هزار نفر به ميدان آمد و فرياد برآورد: اين امير شما عبيداللَّه بن عباس، با معاويه بيعت كرد "و به دروغ هم گفت:" اكنون حسن بن على هم اعلام صلح به معاويه داده است، پس براى چه مى جنگيد؟!
اما قيس به اين شايعات اعتنا نكرد و در برابر نيروهاى معاويه مردانه ايستاد و براى ادامه جنگ با نيروهاى معاويه به سپاهيان خودى گفت: يا با دشمن بدون حضور امام عليه السلام بجنگيد "زيرا امام حسن عليه السلام هنوز به اين محل نرسيده بودند" و يا با گمراهان بيعت نماييد؟ اما ياران امام عليه السلام همگى گفتند: حاضريم بدون حضور امام مجتبى عليه السلام با دشمن بجنگيم و با گمراهان بيعت نكنيم، لذا حمله مردانه اى كردند و شاميان را به عقب راندند. [ مقاتل الطالبيين، ص 42. ]
وفات عبيداللَّه بن عباس
عبيداللَّه در سال 85 يا 87 هجرى در دوران حكومت وليد بن عبدالملك در مدينه از دنيا رفت و عده اى بر آنند كه او در زمان خلافت يزيد بن معاويه در مدينه از دنيا رفته است. [ ر. ك: مروج الذهب، ج 3، ص 161. ]
