در اسم و نسب وى اختلاف است، او را قيس فرزند مكشوح و يا هبيرة فرزند عبد يغوث و يا قيس بن عبد يغوث بن مكشوح گفته اند، وى حليف "هم پيمان" بنى مراد بود كه به ابوشداد كنيه داشت. او از اسب سواران قبيله 'مذحج' بود كه در عصر رسول خدا صلى الله عليه و آله اسلام آورد و از ياران آن حضرت گرديد؛ اگر چه برخى گفته اند: او در عصر ابوبكر و يا عمر بن خطاب اسلام آورده ولى برخى مثل محمّد بن اسحاق مى نويسند: او در اواخر عمر مبارك پيامبر خدا صلى الله عليه و آله، اسلام آورده و در كشتن 'اسود عنسى' كه در يمن مدعى نبوت بود، كمك و مساعدت نمود. و همين قول مورد تأييد مورخان و سيره نويسان است.
قيس طبق اين نقل، مردى شجاع و سوارى ماهر بود و پسر خواهر 'عمرو بن معدى كرب' است. [ الاصابه، ج 5، ص 539؛ اسد الغابه، ج 4، ص 237. ]
قيس در جنگ قادسيه از پيش قراولان سپاه 'سعد بن وقاص' بود و در فتح 'نهاوند' حاضر بود. [ همان، ص 502؛ اسد الغابه، ج 4، ص 237. ] هم چنين او از ياران باوفاى اميرمؤمنان عليه السلام بود كه در صفّين به شهادت رسيد. [ همان، ص 502؛ اسد الغابه، ج 4، ص 237. ]
ابو مخنف نقل مى كند: وى در صفّين پرچم 'بجيله' را به دست گرفت و در حالى كه رجز مى خواند تا نزديكى خيمه معاويه پيش رفت. وى خود را به محافظ معاويه عبدالرحمن بن خالد بن وليد كه سپرى از طلا داشت، رساند. بين آنان جنگ سختى درگرفت، ناگهان محافظ رومىِ معاويه، پاى قيس را قطع كرد، اما وى تسليم نشد و با ضربه اى او را به هلاكت رسانيد. در اين لحظه اطرافيان معاويه به طور جمعى به وى حمله كردند و او را به شهادت رساندند. [ وقعة صفّين، ص 258؛ تاريخ طبرى، ج 5، ص 25. ]
قيس بن يزيد
شيخ طوسى نقل كرده كه 'قيس ين يزيد' از اصحاب اميرالمؤمنين عليه السلام بود. [ رجال طوسى، ص 55، ش 3. ]
لطفا منتظر باشید ...
