عمرو بن عوف
شيخ طوسى وى را از اصحاب حضرت على عليه السلام به شمار آورده است. [ ر. ك: رجال طوسى، ص 49، ش 34. ]عمرو بن غزيه انصارى "ابو حبه"
عمرو فرزند غزيه از قبيله بنى نجار و از اصحاب انصارِ خزرجى رسول خدا صلى الله عليه و آله است كه در بيعت عقبه و بدر حاضر بود. [ اسدالغابه، ج 4، ص 125؛ الاصابه، ج 4، ص 668. ]او در جنگ جمل ناقه عايشه را پى كرد و در صفّين در ركاب اميرمؤمنان عليه السلام جنگيد و اشعارى نيز سروده است. [ وقعة صفّين، ص 379. ]
عمرو بن محصن بن حرثان "ابا احيحه"
عمرو از اصحاب جليل القدر رسول اللَّه صلى الله عليه و آله است كه در جنگ احد حضور داشته و روايت بسيار جالبى از آخر الزمان از آن حضرت نقل كرده كه حضرت فرمود:من اقتراب الساعة، كثرةُ المطر و قلّة النبات و كثرة القُرّاء و قلَّةُ الفقهاء و كثرةُ الاُمراء و قلّةُ الاُمناء؛
از علايم پايان دنيا، باران زياد است اما نباتات و رويش زمين كم، قاريان بسيارند، اما فقها اندكند، امراء و رؤسا بسيارند اما امنيت كم است. [ اسد الغابه، ج 4، ص 129. ]
وى از مهاجرانى است كه در مدينه با امير مؤمنان عليه السلام بيعت كرد تا پاى جان از ولايت آن حضرت دفاع كند. [ الجمل، ص 104. ] او در جنگ جمل به سپاه امام عليه السلام كمك مالى كرد و در جنگ صفين هم در ركاب آن حضرت نبرد كرد و مجروح شد. [ رجال طوسى، ص 49، ش 35. ]
در الغارات آمده است كه معاويه پس از تسلط بر مصر به فكر تصرف بصره افتاد. براى اين كار 'عبداللَّه بن حضرمى' را برگزيد. عمرو بن محصن نيز جزو گروهى بود كه به همراه ابن حضرمى وارد بصره شدند. او مى گويد: ابن حضرمى سخنانى درباره معاويه و مظلوم جلوه دادن عثمان و قتل او به دست امام على عليه السلام سخن گفت، اما 'ضحاك بن عبداللَّه' سخنان ابن حضرمى را مورد انتقاد قرار داد و كار او را به اقدامات ناكثين در جمل تشبيه كرد كه حاصلى جز قتل و غارت و تفرقه مردم بصره نداشت.
ابن حضرمى چون خود را موفق نديد، نامه تملق آميز و دروغ معاويه را خواند كه به دنبال آن عده اى به حمايت از ابن حضرمى برخاستند و اعلان اطاعت و تمكين كردند، اما 'عمر بن مرجوم' آنان را سرزنش نمود و به اطاعت از امير مؤمنان فراخواند. [ ر. ك: شرح ابن ابى الحديد، ج 4، ص 34 - 40. ]
از اين موضوع استفاده مى شود كه عمرو بن محصن پس از جنگ صفين زنده بود، اما نصر بن مزاحم مى گويد: او در جنگ صفين در ركاب امير مؤمنان عليه السلام به شهادت رسيده است. [ وقعة صفين، ص 359. ]
عمرو بن مرحوم عبدى
[ در وقعة صفين 'مرجوم' به جيم آورده است. ]عمرو بن مرحوم عبدى از اصحاب اميرمؤمنان عليه السلام بود [ رجال طوسى، ص 52، ش 99. ] كه در جنگ جمل حضور داشت. وى كه از بزرگان و اشراف اسلام بود، رياست قبيله 'عبد القيس' از اهل بصره را در اين جنگ عهده دار بود. [ ر. ك: تاريخ طبرى، ج 4، ص 522؛ الاصابه، ج 4، ص 680. ]
وى در جنگ صفّين در ركاب اميرالمؤمنين جنگيد. او در حمايت از امام عليه السلام در جنگ صفين چنين گفته است: 'خداوند، اميرالمؤمنين را موفق بدارد و امر مسلمانان را به دست وى قرار دهد و خداوند، قاسطين و ستمكاران - شاميان - را لعنت كند، به خدا سوگند ما با اين گروه كه قرآن نمى خوانند، مخالفيم و از آنان فاصله مى گيريم. بنابراين هر زمانى كه ما را بخواهى - پياده و سواره - در خدمت شما هستيم.' [ وقعة صفّين، ص 117. ]