عدم سابقه و الگو و تدريج در خلقت و جنبه تدريجى آن

« وَ اِذا قَضـــى اَمْـــرا فَـاِنَّمـا يَقُــولُ لَـــهُ كُــنْ ! فَيَكُـــونُ ! » (117 / بقـــره)
خداى سبحان بديع و پديد آورنده بدون الگوى آسمان‏ها و زمين است و آنچه را خلق مى‏كند، بدون الگو خلق مى‏كند، پس هيچ‏چيز از مخلوقات او الگويى سابق بر خود نداشت، پس فعل او مانند فعل غير او به تقليد و تشبيه و تدريج صورت نمى‏گيرد و او چون ديگران در كار خود متوسل به اسباب نمى‏شود، كار او چنين است كه چون قضاى چيزى را براند، همين كه بگويد: بباش موجود مى‏شود، پس كار او به الگويى سابق نياز ندارد و نيز كار او تدريجى نيست.
از همين تدريجى نبودن فعل خدا اين نكته استفاده مى‏شود، كه موجودات تدريجى هم يك وجه غيرتدريجى دارند، كه بـا آن وجــه از حــق تعــالـى صــادر مى‏شــوند.(1)
1- الميــزان ج 2، ص 80.