مـفهوم اسماء حـسنى
« وَ لِلّهِ الاْسْـمآءُ الْـحُسْنى فَادْعُوهُ بِـها! » (180 / اعراف)
« براى خداست تمامى اسمايى كه بهترين اسماء است پس او را عبادت كنيد و با آنهـا به سويش توجه نماييد!»
توصيف اسماء خدا به وصف «حُسْنى» دلالت مىكند بر اين كه مراد به اين اسماء، اسمايى است كه در آنها معناى وصفى بوده باشد، مانند آن اسمايى كه جز بر ذات خداىتعالى دلالت ندارد، اگر چنين اسمايى در ميان اسماء خدا وجود داشته باشد، آن هم نه هر اسم داراى معناى وصفى، بلكه اسمى كه در معناى وصفىاش حسنى هم داشته باشد، باز هم نه هر اسمى كه در معناى وصفىاش حسن و كمال خوابيده باشد، بلكه آن اسمايى كه معناى وصفىاش وقتى با ذات خداىتعالى اعتبار شود به غير خود احسن هم باشد، بنا بر اين شجاع و عفيف هر چند از اسمايى هستند كه داراى معناى وصفىاند و هر چند در معناى وصفى آنها حسن خوابيده لكن لايق به ساحت قدس خدا نيستند براى اين كه از يك خصوصيّت جسمانى خبر مىدهند.
لازمه اين كه اسمى از اسماء خدا بهترين اسماء باشد اين است كه بر يك معناى كمالى دلالت كند، آن هم كمالى كه مخلوط با نقص و يا عدم نباشد و اگر هم هست تفكيك مـعناى كـمالى از آن مـعناى نقـصى و عـدمى مـمكن بـاشـد.
« تنها براى خداست اسماء حسنى! » هر اسمى كه احسن در وجود باشد براى خدا بوده و احدى در آن با خدا شريك نيست. تنها براى خدا بودن آنها معنايش اين است كه حقيقت اين معانى فقط و فقط براى خداست و كسى در آنها با خدا شركت ندارد، مگر به هـمان مقدارى كه او تمليك به اراده و مشيّت خود كند.(1)
1- الـميزان ج 16، ص 250.
تقسيم بندى صفات الهى
« وَ لِلّهِ الاْسْـمآءُ الْـحُسْنى فَادْعُوهُ بِـها! » (180 / اعراف)
« براى خداست تمامى اسمايى كه بهترين اسماء است پس او را عبادت كنيد و با آنهـا به سويش توجه نماييد!»
بعضى از صفات خدا صفاتى است كه معناى ثبوتى را افاده مىكند، از قبيل علم و حيات و اينها صفاتى هستند كه مشتمل بر معناى كمالند و بعضى ديگر آن صفاتى است كه معناى سلبى را افاده مىكند، مانند سبّوح و قدوس و ساير صفاتى كه خداى را منزه از نقايص مىسازد، پس از اين نظر مىتوان صفات خدا را به دو دسته تقسيم كرد: يكى ثبــوتيّــه و يكى سلبيّــه.
پارهاى از صفات خدا آن صفاتى است كه عين ذات او است نه زايد بر آن مانند حيات و قدرت و علم به ذات و اينها صفات ذاتىاند و پارهاىديگر صفاتى هستندكه