انتخابات مجلس پنجم در شرايطى برگزار شد كه فضاى تبليغاتى با زد و بند، اتهام و اِعمال فشار و اختناق، همراه بود و هنوز مدت قانونى مجلس چهارم پايان نگرفته بود. در اين دوره، ضمن به هم ريختن معيارهاى گذشته، سرنوشت انتخابات در بيش تر مراكز به دست امراى لشكر، و گروه هاى صاحب نفوذ افتاد و اين گونه بود كه مجلس پنجم در تاريخ 22 بهمن ماه 1302 ش. (5 رجب 1342 هـ . ق.) افتتاح شد. بيشتر نمايندگان اين دوره كه مرعوب يا مجذوب رضاخان شده بودند، كارى از پيش نبردند. در چنين فضايى مرحوم مدرس رهبرى اقليت را بر عهده گرفت و در برابر اكثريت كه از طرح عوام فريبانه ى جمهورى خواهى سردار سپه(182) حمايت مى كردند، ايستاد. به اين ترتيب دوره ى سوم با توطئه اى حساب شده آغاز شد و تنها نشانه ى مشروطه كه وجود مجلس شوراى ملى ـ با تمام ضعف هايش ـ بود، ازميان رفت و ديكتاتورى به جاى انديشه هاى آزادى خواهان و مشروعه طلبان كه در مشروطيت متجلى بود، نشست. اين دوره تا سال 1320 هـ . ش. ـ كه رضاخان با خوارى از كشور بيرون رفت ـ ادامه يافت. در اين مدت به سبب حكومت اختناق و وحشت، عمر مجلس ها ـ تا مجلس دوازدهم ـ به آرامش مرگ بارى گذشت. در اين مقطع از تاريخ، اسلام زدايى عمده ترين خط مشى سياسى بود كه دشمنان اسلام به اجراى آن همت گماشتند.