تفسیر هدایت جلد 8

است كه از شما رهبرانى براى نسلها و گواهانى بر اجراى رسالت بسازد. اين مقطع آيه هدفهاى والايى را كه واجب است ما براى رسيدن بدانها بكوشيم مجسّم مى‏سازد، پس هدف خود را اين قرار مده كه فردى مانند ديگر مردم باشى بلكه هدفت را اين قرار بده كه رهبر و بر مردم گواه و ناظر باشى.

در اسلام رهبر را امام مى‏خوانند، زيرا او نخستين و پيشگامترين كسى است كه اجراى دين بر او واجب است و ديگر مردم مأموم و پشت سر اويند، اما سبب نامگذارى رهبر و فرمانده به شهيد (به معنى گواه) آن است كه در اجراى رسالت به وسيله مردم گواه و ناظر آنهاست.

«فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ اعْتَصِمُوا بِاللَّهِ- پس نماز بگزاريد و زكات بدهيد و به خدا توسّل جوييد ...»

در واقع مهمترين صفات رهبرى عبارت است از:

1- بر پاى داشتن نماز.

2- دادن زكات.

3- توسّل به خدا و چنگ در زدن به ريسمان او.

اين كلمات سه گانه همان احكام اجتماعى است، حتى نماز با وجود آن كه در واقع رابطه ميان فرد و پروردگار اوست، با اين همه نماز و بويژه نماز جمعه و نماز جماعت روح اجتماعى را تقويت مى‏كند، و به طور كلّى مهمترين شرطى كه رهبرى بدان ملتزم است همانا تقويت ارتباط خود با خداست از طريق بر پا داشتن فرايض او. امّا زكات، اثر اجتماعيش روشن است كه عبارت است از جلوگيرى از فقر نيازمندان و احساس رنجها و دردهاى ايشان و ... و ...، و توسّل به خدا يعنى چنگ در زدن به ريسمان استوار او كه براى آفريدگانش امتداد داده و همان امامان هدى و رهبران اهل تقوا هستند. با تلخيصى بسيار كوتاه بايد گفت صفات انسان رهبرى كننده عبارت است از: پيوند روحى به خدا، رابطه خوب او با مردم و خط سالم.

«هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلى‏ وَ نِعْمَ النَّصِيرُ- اوست مولاى شما چه نيكو