تفسیر هدایت جلد 8
لطفا منتظر باشید ...
از اين آيه كريم چنين مستفاد مىشود كه مسئوليّت هر انسانى بر حسب توانايى و قدرت اوست، پس مسئوليّت قوىّ و توانمند با مسئوليّت ضعيف و ناتوان، و دانا با نادان و مسئول با فرد عادى و ... و ... تفاوت مىكند. شايد اين آيه بدين نكته نيز اشاره مىكند كه در انجام كار به خويشتن ارفاق كنيم و يكى از ما خود را به مهلكه و نابودى نكشاند، و افزون بر طاقت خود بر خويشتن بار ننهد. امير مؤمنان به پسرش حسن- عليهما السّلام- كه ديد در عبادت سختكوشى مىكند گفت:«اى پسرك من! اين دين استوار است، پس با مدارا و نرمى در آن كردار كن».بعد ديگر اين آيه واقع گرايى در هدفهاى عالى رسالت است. بنا بر اين هدفهاى شخص مسلمان بايد به اندازه توانمنديهاى او باشد و خود را بدانچه پروردگارش مكلف ساخته مجبور و مكلّف نسازد.«وَ لَدَيْنا كِتابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ- و نزد ما كتابى است كه به حق سخن مىگويد ...»پس اگر شخصى ادّعا كند كه براستى (از كردار شايسته و نيك) خسته شده است، خداوند بر او حجّت مىآورد كه قدرتى بدو بخشيده ولى او تمامى آن قدرت و توان را به كار نبسته است تا ادّعاى خستگى كند، و نيز ديگران را كه تواناييهايى همسان او دارند بر او حجّت مىآورد كه آنان هم چنان مىبخشند و كار نيك مىكنند و دمى واپس نمىنشينند و اظهار خستگى نمىكنند. البتّه در برابر اين سخت گيرى در مسئوليّت، مهربانى و رحمت الهى نيز وجود دارد كه در عدل و فضل خدا تجسّم يافته و نمودار مىشود.«وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ- و بر آنها ستمى نمىرود.»پس خدا انسان را براى هر كار خيرى، خواه كوچك يا بزرگ پاداشى چند برابر مىدهد، تا آنجا كه پاداش يك كار نيك به ده برابر آن مىرسد.