تفسیر هدایت جلد 8

فشارهاى كافران مى‏گريزند، در اينجا خداوند پيامبر را از اين منفى گرايى بر حذر مى‏دارد كه مى‏گويد:

«فَلا تُطِعِ الْكافِرِينَ وَ جاهِدْهُمْ بِهِ جِهاداً كَبِيراً- از كافران اطاعت مكن، و به حكم خدا با آنها جهاد كن، جهادى بزرگ.»

يعنى با سلاح قرآن با كافران جهادى بى‏امان كن. يكى از مفسّران گويد كه جهاد اكبر در اينجا همان جهاد كلمه و حجّت آوردن است، ولى روند مطلب بر اين تفسير دلالت نمى‏كند، زيرا تعبير در اين مورد شاملتر از آن است كه تنها بر جهاد كلمه دلالت كند، چه وقتى مؤمن فرمانبردارى از كافران يا تسليم شدن به افكار و فشارهايشان را رد مى‏كند، اين امر او را به فرورفتن در معركه‏ها با آنها مى‏كشاند كه او را بر آن مى‏دارد كه به صورت جهاد اكبر وارد پيكار، از هر گونه و در جهات گوناگون شود. و كافران بايد بدانند كه مخالفتشان با رسالت آنها را از دو جانب در معرض خطر قرار مى‏دهد: از جانب خدا و پيامبر و از جانب مؤمنان. و گمان نكنند نعمتهايى كه مى‏ترسند با آوردن ايمان از دستشان برود در صورتى كه هم چنان نسبت به وحى كفر ورزند، برايشان پايدار خواهد ماند هرگز ... چه به زودى پيامبر جهادى بزرگ را بر ضدّ آنها اعلان خواهد كرد، خواه با كلمه و سخن صاعقه آسا و خواه با شمشير برّان يا با وسايل فشار آورنده ديگر.

مى‏پرسيم كلمه «به» در اينجا چه معنى مى‏دهد؟ پاسخ: همانا قرآن خود روش جهاد فرهنگى و سياسى و اقتصادى و نظامى است، پس جهاد به وسيله قرآن فراگير و متكامل و پى‏گير مى‏شود.

[53] پروردگار ما را از ذات متعال خود بر حذر داشته، و قدرت گسترده خود را به ما ابلاغ كرده، و ما را با نشانه‏هايش در آفرينش يادآور شده است. پس آيا از او پروا نكنيم و نهراسيم؟ بگذار در كتاب طبيعت نامهاى پروردگار مسلّط مقتدر خود را بخوانيم ... بگذار پرده‏هاى ظاهر را به سوى حقايق پنهان بر دريم: اين آبهايى را كه نزديك است به هم بياميزد، پروردگار در مجراهاى خود در دو درياى مختلف، يكى شيرين و گوارا و ديگرى شورابى سخت گزنده به جريان انداخته، و