و اينك تشبيه در نظر محي‌الدين - محی الدین در آینه فصوص جلد 1

باز ايشان توجه ندارند كه آن چه نه بتوان به آن متناهي گفت و نه بتوان به آن نامتناهي گفت، فقط مصداق «عدم» است.

همان طور چيزي كه نه حادث باشد و نه ازلي، مصداق «عدم» است.

هر وجود و موجود يا متناهي است و يا نامتناهي‌.

و فرق خدا و خلق، همين است.

و تأسف اين كه: با اين كه محتواي يكصد و دوازده صفحه‏اي كتابش همگي بحث فلسفي است و گوشه‏هاي مفيدي از فلسفه و عرفان اهل بيت‏ (عليهم السلام) را توضيح مي‌دهد، در عين حال چيزي به نام فلسفه يا عرفان را به طور مطلق رد مي‌كند.

ظاهراً اطلاق سخن‏شان نشان مي‌دهد كه ايشان فلسفه را منحصر به ارسطوئيات و عرفان را منحصر به عرفان اصطلاحي (تصوف) مي‌دانند و اين، جاي بس تأسف است.

و يكي از مشكلات برخي از طرفداران حقيقي مكتب اهل بيت‏ (عليهم السلام) همين نكته است كه ارسطوئيان را جسور مي‌كند تا بگويند كار ما «معقول» و كار شما «منقول» است و عقل را در انحصار خودشان بدانند، صوفيان نيز جسور شده بگويند كار شما «شريعت» و كار ما «طريقت» است.

واقعيت و حقيقت اين است كه قرآن و پيامبر و اهل بيت‏ (عليهم السلام) هم فلسفه دارند و هم طريقت.

و هر كس پيرو فلسفه و طريقت ديگر باشد، او راه ديگر رفته است و كاملاً منحرف است.

و اينك تشبيه در نظر محي‌الدين

ـ وكذلك من شبّهه و مانزّهه فقد قيّده و حدّده و ما عرفه: و همچنين است كسي كه خدا را (به مخلوقات) تشبيه كند.

زيرا او (نيز) خدا را مقيّد و محدود كرده و او را نشناخته است.

تأمل