اصلاح دو غلط بزرگ - محی الدین در آینه فصوص جلد 1

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

محی الدین در آینه فصوص - جلد 1

مرتضی رضوی‏

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اصلاح دو غلط بزرگ

غلط اول

گفته شد محي‌الدين يك سيستم كيهان‏شناسي مي‌دهد كه علاوه بر مخاطب او، و ديگران، خود او نيز نمي‌تواند يك تصور و تصوير ذهني حتي خيالي بر اساس «فرض محال» از آن، داشته باشد.

به راستي اين كار او در تاريخ بحث و علم، نمونه است.

غلط دوم

محي‌الدين ابتدا «علو» را به دو نوع تقسيم كرد: علو مكان و علو مكانت.

آن‌گاه به شرح و بيان علو مكان پرداخت.

و گفت بالاترين مكان، فلك شمس است كه مقام ادريس است.

بلافاصله 7 فلك بالاتر از فلك شمس شمرد تا به عرش رسيد.

پس فلك شمس در عين حال كه بالاترين است و بالاتر از آن فلكي نيست، بل بالاتر از آن، مكاني وجود ندارد، در عين حال پائين‏تر از 7 فلك هم هست.

اين دو غلط بزرگ تنها در دو سطر از قلم ابن عربي تراويده است.

قيصري به عمق و ابعاد فاجعه توجه كرده (براي همگان روشن است) و در صدد اصلاح هر دو، يك جا با يك عبارت مخلوط، آمده است مي‌گويد: بالاترين مكان‌ها از نظر جهت، عرش است كه جهان محدود دارد.

و اين كه محي‌الدين فلك شمس را بالاترين مكان دانسته به اين اعتبار است كه فلك شمس قطب افلاك و در وسط آنها است.

نه به اين معني كه آن، مركز است و ديگر افلاك به دور آن مي‌چرخند.

همان طور كه مي‌گويند: مدار بدن بر قلب است.

يعني قلب به همه جاي بدن، فيض مي‌رساند.

قيصري در اين عبارت به طور رندانه و زيركانه هم دو اشكال را با هم خلط كرده و هم اصلاح آن دو را با همديگر مخلوط كرده است به شرح زير:

اصلاح غلط اول: قيصري فلك شمس را از «قلب بودن» و محور آسياب عالم هستي بودن، كنار مي‌گذارد و هيئت محي‌الدين را به همان هيئت ارسطو برمي‌گرداند.

با يك فرق كه تعداد افلاك را به 15 مي‌رساند.

و هر كدام را رسماً فلك مي‌نامد گرچه در ادامه سخن برخي از آنها را «كره» مي‌نامد.

/ 611