وحدت مكانت، و وحدت وجود
ـ و اما علو المكانة فهو لنا، اعني المحمديّين.قال تعالي: «و انتم الاَعلون والله معكم» في هذا العلو، و هو يتعالي عن المكان، لا عن المكانة: و امّا علو مكانت، پس آن براي ما است، يعني ما محمديّين.خداي متعال فرموده است «و شما اعلاها هستيد و خدا با شما است» در اين اعلا بودن.و خداوند از مكان منزه است(8) نه از مكانت.توضيح
يعني نظر به اين كه خدا از مكان منزه است اما از مكانت منزه نيست، پس اين كه ميفرمايد: «خدا با شماست» يعني خدا در اين مقام والا داشتن با شماست.تأمّل
محيالدين علاوه بر بحث مكانت، در ضمن سخنش به طور زيركانه ميخواهد «وحدت وجود» را نيز از اين آيه برداشت كرده و به ضمير ناخودآگاه مخاطب القاء كند.زيرا وقتي خدا و بندگانش، در يك مكانت قرار بگيرند.پس ميتوان گفت: انسان در عين انسان بودن، خدا هم هست.2- موضوع بحث محيالدين «هستيشناسي» است و در اين جا «داشتههاي محمديين» موضوع بحث اوست كه محمديين از نظر شأن وجودي و مقام رتبي وجودشان، و داشتههاي وجودشان چگونهاند؟اما موضوع بحث آيه امكانات نظامي است نه داشتههاي شخصيتي و وجوديشان.آيه در مقام مسائل جهاد و نظامي بحث ميكند.هم آيههاي ماقبل و هم مابعدش همه در امور نظامي بحث ميكنند.خود آيه نيز چنين است: «ولا تهنوا و تدعوا الي السِّلم و انتم الاَعلون: سست نشويد و كافران را به صلح دعوت نكنيد در حالي كه شما برتري (نظامي) داريد.آن گاه ميافزايد «والله معكم: وخدا نيز ـ در اين امر نظامي ـ با شماست».كجاي اين آيه با مسائل وجودشناسي ارتباط دارد!؟
محيالدين هميشه بخشي از يك آيه را ميآورد و مورد بهرهجوئي قرار ميدهد كه عين خيانت به قرآن و به مخاطب خودش است.