قيصري و مخالف قيصري‌ - محی الدین در آینه فصوص جلد 1

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

محی الدین در آینه فصوص - جلد 1

مرتضی رضوی‏

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

قيصري و مخالف قيصري‌

قيصري‌: قدوس يعني «مقدس» و آن از تقديس مشتق است مانند سبّوح كه از تسبيح مشتق است.

تقديس در لغت و اصطلاح به معني تطهير است: تقديس خدا از هر چه به او لايق نيست، از قبيل امكان، احتياج و نواقص كونيّه مطلقاً.

و نيز از هر آن چه براي غير خدا، كمال محسوب مي‌شود اعم از مجردات و غير مجردات.

زيرا كمالات ذاتي خدا اعلي‌ و اجلّ است از اين كه قابل درك عقلي يا قابل فهم خيالي شود.

زيرا كمالاتي كه در غير خدا هست از مقام اصلي تنزل يافته و دچار قيد شده‏اند و از اطلاق حقيقي خارج شده‏اند.

و از آن «كمال مطلق» متفرع شده‏اند.

توضيح

اگر كمالات ديگر اشياء و انسان‏ها را نشأت يافته از كمال خدا، و متفرع از كمال خدا نمي‌دانست اين سخنش درست عين فلسفه و عرفان قرآن و اهل بيت‏ (عليهم السلام) مي‌شد.

قيصري ادامه مي‌دهد: قدوس از اسماء حسني است و در كيفيت و كميّت از «سبّوح» اخصّ است يعني از نظر تنزيه اشدّ و اكثر است و به همين دليل هميشه بعد از سبّوح مي‌آيد، مي‌گويند: «سبوح قدوس».

چون اين لفظ خدا را از حيث ذاتش حتي از تنزيه هم تنزيه مي‌كند (هم از تنزيه و هم از تشبيه، از هر دو تنزيه مي‌كند) و لذا گفته‏اند «جلّ الحق ان يُنزّه او يُشبّه».

توضيح

يعني (به قول محي‌الدين) تقديس فقط به «مقام احدي‌» ناظر است اما تسبيح بيش‏تر به «مقام واحدي‌» ناظر است كه خدا در اين مقام عين اشياء است و نمي‌شود كمال خدا را از كمالات اشياء، تقديس كرد.

بل همه اين كمالات كمال خدا هستند.

سپس اضافه مي‌كند: ممكن است بگوئيم: تقديس هم به حسب مقام جمع و هم به حسب مقام تفصيل، هر دو است و تنها از نظر كميّت اكثر است و تسبيح فقط به حسب مقام جمع است.

/ 611