استمرار ولايت و خاتميت اسلام - ولایت فقیهان و عدالت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ولایت فقیهان و عدالت - نسخه متنی

عبدالله جوادی آملی؛ تنظیم و ویرایش: محمد محرابی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

استمرار ولايت و خاتميت اسلام

تداوم قانون، به تنهايى نمى تواند خاتميت اسلام را تضمين كند; زيرا اگر چه قرآن كريم كتاب جاودانى است كه از نقص و زوال و تحريف مصون است و براى هميشه چراغ راه هدايت و قانون زندگى بشر مى باشد، ليكن قانونى كه در كتابخانه باشد و نه در مقام اجراء و صحنه اجتماع، توان هدايت انسان ها و اصلاح روح و رفتار آنان را ندارد و از اينرو، همان گونه كه در صدر اسلام ولايت و حكومت، امرى ضرورى بود، اكنون نيز خاتميت اسلام اقتضا دارد كه ولايت و رهبرى دينى استمرار يابد.

ولايت، اگر چه در مرتبه نخست، متعلق به خداوند است و سپس به رسول خدا و امامان معصوم(عليهم السلام) داده شده است، اما در مراتب بعدى، به وارثان واجد شرايط رهبرى انتقال يافته و از اين طريق، استمرار مى يابد كه در فصل سوم كتاب، تداوم آن توسط ولايت فقيه، با دلايل عقلى ونقلى مبرهن شد.

وظايف و شؤون حاكم اسلامى

فقيه جامع الشرايط، داراى چهار شان دينى مى باشد كه دو شانش علمى است و دو شان ديگر آن، عملى مى باشد. اين چهار وظيفه، عبارتند از: 1حفاظت 2افتاء 3قضاء 4ولاء.

1- وظيفه حفاظت

از آنجا كه مهم ترين وظيفه امام معصوم(عليه السلام)، تنزيه قرآن كريم از تحريف يا سوء برداشت و نيز تقديس سنت معصومين(عليهم السلام) از گزند اخذ به متشابهات و اعمال سليقه شخصى و حمل آن بر پيش فرض ها و پيش ساخته هاى ذهنى ديگران است.

همين رسالت بزرگ در عصر غيبت، بر عهده فقيه جامع الشرايط خواهد بود; زيرا سرپرست نظام اسلامى، جامعه مسلمين را بر اساس معارف اعتقادى و احكام عملى كتاب و سنت معصومين اداره مى كند و از اينرو، بايد پيش از هر چيز، به حفاظت و صيانت و دفاع از اين دو وزنه وزين بپرازد كه توضيح آن از حيث لزوم تبيين و تعليل و دفاع، پيش از اين بازگو شد (10) .

2- وظيفه افتاء

وظيفه فقيه در ساحت قدس مسائل علمى و احكام اسلامى، اجتهاد مستمر با استمداد از منابع معتبر و اعتماد بر مبانى استوار و پذيرفته شده در اسلام و پرهيز از التقاط آنها با مبانى حقوق مكتب هاى غيرالهى و دورى از آميختن براهين و احكام عقلى با نتايج قياس و استحسان و مصالح مرسله و... مى باشد. وظيفه فقيه جامع الشرايط در زمينه افتاء، فقط كشف و به دست آوردن احكام اسلامى است; بدون آنكه هيچ گونه دخل و تصرفى در آن نمايد; زيرا اسلام، به نصاب كمال نهايى آمده و منزه از آسيب نقص و مبراى از گزند فزونى است و راهى براى نفوذ نسخ و تبديل و تغيير و يا تخصيص و تقييد بيگانه در آن وجود ندارد و احدى پس از رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم نمى آيد كه از وحى تشريعى برخوردار باشد و لذا پس از ارتحال آن رسول گرامى، حضرت اميرالمؤمنين(عليه السلام) چنين فرمود: «لقد انقطع بموتك ما لم ينقطع بموت غيرك من النبوة والانباء واخبار السماء» (11) ; به سبب رحلت تو(اى پيامبر!) چيزى منقطع گشت كه به مرگ غير تو منقطع نگشت و آن، همان نبوت و خبردهى و اخبار آسمان است.

/ 299