ولایت فقیهان و عدالت نسخه متنی

انسان، وقتى به كمال مى رسد كه در راه صحيح حركت كند و آنچه براى كمالش مفيد است، جذب كند و آنچه در اين مسير براى او زيان آور است،دفع نمايد. يك نهال، تا آن زمان كه آب خوب، هواى مناسب، وغذاى كافى موجود در خاك را دريافت كند و تحت مراقبت يك باغبان مهربان باشد، به كمال مى رسد و ثمربخش مى گردد و اين قانون تكوينى، شامل انسان نيز هست. انسان، بهترين نهال بوستان الهى است كه خداوند او را در زمين هستى كاشته و رويانده است; چنانكه فرمود:

«والله انبتكم من الارض نباتا» (85) .

انسان اگر بخواهد «شجره طوبى » بشود كه «اصلها ثابت وفرعها فى السماء» (86) باشد، راهش همين مراقبت و پرورش است. بايد ببيند آن كه او را آفريده است، آب حياتش را چه چيزى قرار داده و چه غذايى براى او تجويز نموده، لوازم و موانع رشدش، و بايدها و نبايدهايش كدام است. اگر اينها را عملى كرد،
اگر «محقق » شد و سپس «متحقق »، هم حق را شناخت و هم حق را پذيرفت و عمل نمود، آن وقت مى شود «شجره طوبى » كه اصلش ثابت است و فرع و شاخه و ثمره اش در آسمان; چنانكه اگر كسى به بيراهه رفت، تبهكار و سيه دل مى شود و به صورت «بوته حنظل » كه ثمر آن تلخ است در مى آيد و نيز شجره اى مى شود كه:

«تخرج فى اصل الجحيم طلعها كانه رؤس الشياطين » (87) ;

يعنى درختى كه از قعر دوزخ و جحيم خارج مى شود و شكوفه آن گويى سرهاى شياطين است.