عقاید اسلامی در پرتوی قرآن حدیث و عقل نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

عقاید اسلامی در پرتوی قرآن حدیث و عقل - نسخه متنی

جعفر سبحانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

در درجه نخست، بايد در جمله (اِى اَنَّه لا نبىَّ بَعدى) كه در اصطلاح به آن جمله استثنايي مي گويند، دقت كنيم.

معمولاً هر كجا موقعيت كسي را به كسي تشبيه كنند و بگويند: اين دو نفر از نظر مقام مثل هم هستند، اهل زبان از اين جمله جز اين نمي فهمند كه اين دو نفر از نظر شؤون و مناصب اجتماعي با هم مساوي هستند و اگر پس ازچنين تشبيه و تنزيل، مقامي را استثنا كنند آن نيز شاهد ديگري مي شود كه اين دو نفر از هر نظر همتاي يك ديگرند، جز در آن مقامي كه در سخن گوينده استثنا شده است.

در اين حديث، پيامبر(ص)، موقعيت على(ع)را نسبت به خود همانند موقعيت هارون نسبت به موسي خوانده است و از ميان مقاماتي كه هارون داشت، فقط يك منصب را استثنا كرده و آن اين كه هارون، پيامبر بود ولي على(ع)پيامبر نيست، زيرا پيامبر اسلام به حكم آيه (ما كانَ مُحَمَّد اَبا اَحَدٍ مِن رِجالِكُم وَلكن رَسُولَ اذ وَ خاتَمَ النَّبييّن)(21)خاتم پيامبران است و پس از وي پيامبري نخواهد آمد.

اكنون بايد ديد مناصب و مقامات هارون به حكم قرآن چه بوده كه همه آنها را على(ع)دارا بوده است، جز نبوت كه خود پيامبر در ذيل حديث آن را استثنا كرده است.

وقتي به قرآن مراجعه مي كنيم، مي بينيم كه موسي براي هارون، مناصب زيرا را از خداوند خواسته است و پروردگار درخواست هاي موسي را پذيرفته و همه را به هارون داده است:.

1. مقام وزارت؛ موسي بن عمران، ازخداوند خواست كه هارون را وزير او قرار دهد، چنان كه مي گويد:.

وَ اجعَل لي وَزيراً مِن اَهلي هاروُنَ اَخى؛(22).

پروردگارا از اهل بيت من، هارون را براي من وزير قرار ده.

2. مقام رسالت؛ موسي بن عمران از خدا خواست كه او را در امر رسالت، شريك وي سازد چنان كه مي گويد:.

واَشرِكهُ في اَمرى؛(23).

او را در امر رسالت شريك من قرار ده.

3. تقويت و تأييد؛ موسي از خدا خواست كه او را به وسيله برادر خود هارون، تأييد و تقويت كند، چنان كه مي گويد:.

اُشدُد به اَزرى؛(24).

مرا به وسيله او نيرومند ساز.

قرآن مجيد مي فرمايد كه خداوند، به تمام درخواست هاي موسي پاسخ مثبت گفت و همه اين مقامات را به هارون عطا كرد چنان كه مي فرمايد:.

قالَ قَد اُوتيتَ سُؤلَكَ يا موُسى؛(25).

فرمود: اي موسى! همه درخواست هاي تو داده شد.

4. هارون در غيبت موسى، خليفه و جانشين او بود، چنان كه مي فرمايد:.

وَقالَ مُوسي لاَِخيهِ هاروُنَ اخلُفني في قَومي وَ اَصلح وَ لا تَتَّبِع سَبيلَ المُفسِدينَ؛(26).

و موسي به برادر خود، هارون گفت: تو در ميان قوم من خليفه و جانشين من باش و اصلاح بنما و از مفسدان پيروي منما!.

ازمراجعه به آيات ياد شده، مقامات و مناصب هارون كاملاً به دست مي آيد و به حكم حديث منزلت، تمام اين مناصب و مقامات براي على(ع)ثابت مي گردد.

در اين صورت على(ع)، وزير، يار و ياور و خليفه رسول خدا در ميان مردم است و بايد در غياب پيامبر، رهبري مردم را به عهده بگيرد.

1. تاريخ طبرى، ج 2، ص 84؛ تاريخ كامل ابن اثير، ج 2، ص 65؛حلبى، سيره،ج 2، ص 3؛ ابن هشام، سيره، ج 2، ص 42.

2. طبقات كبرى،چاپ بيروت، ج 1، ص 262. ابن اثير، تاريخ كامل، چاپ مصر، ج 2، ص 46 نماينده و زمام دار يمامه كه حامل پيام او بود چنين گفت: (اِن جعل الامُر لَهُ اَسلَمَ وَ سارَ اِلَيهِ وَ نَصَرَهُ وَ اِلا قَصَدَ حَربَهُ؛ هرگاه اين موضوع به او واگذار گردد مسلمان مي شود و آيين پيامبر را ياري مي كند و در غير اين صورت با آن به نبرد برمي خيزد).

3. اصول كافى، چاپ آخوندى، ج 1، ص 178.

4. اصول كافى، چاپ آخوندى، ج 1، ص 178.

5. همان، ص 172.

6. همان،1، ص 170.

7. ص 38 آيه 26.

8. نساء (4) آيه 59.

9. همان، آيه 65.

10. احزاب (33) آيه 36.

11. همان، آيه 6.

12. توبه (9) آيه 102.

13. شعرا(26) آيه 214.

14. مائده(5) آيه 55.

15. همان، آيه 56.

16. كنز العمال، ص 405، حديث شماره 6137؛ فخر رازى، تفسير كبير، ج 12، ص 26؛ نيشابورى، تفسير، كه در حاشيه تفسير طبري چاپ شده است، ج 6، ص 154.

17. كيست كه در حال ركوع، انگشتري خود را به فقير داد و اين موضوع را در دل پنهان كرد، كيست كه در بستر پيامبر خوابيد، در حالي كه محمد در شب عازم غار ثور بود، كيست كه در قرآن، در نه مورد مؤمن خوانده شده است، و آن آيات بسيار زياد تلاوت مي گردد ر.ك. تذكرة الخواص، چاپ نجف،ص 18.

18. توبه (9) آيه 71.

19. ابن هشام، سيره، ج 2، ص 520.

20. مسلم،صحيح، ج 7، ص 120.

21. احزاب (33) آيه 40.

22. طه (20) آيه هاي 3029. در آيه ديگر (فرقان (25) آيه 35) با صراحت هر چه تمام تر به وزارت هارون تصريح مي كند و مي فرمايد: (وجعلنا معه اخاه هارون وزيراً؛ هارون برادر موسي را وزير وي قرار داديم).

23. طه (20) آيه 32.

24. همان آيه 31.

25. همان آيه 36.

26. اعراف(7) آيه 142.

/ 161