درس 48: چگونه معجزه گواه بر راست گويي مدعي نبوت است - عقاید اسلامی در پرتوی قرآن حدیث و عقل نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

عقاید اسلامی در پرتوی قرآن حدیث و عقل - نسخه متنی

جعفر سبحانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و انگيزه آنان براي انجام اين كار، كسب شهرت و يا قدرت نمايي و ساير اهداف پست مادي نيست، بلكه آنان براي اثبات ارتباط خود با جهان غيب و اين كه نماينده خداوند در روي زمين هستند، به اين كارها دست مي زنند و خداوند نيز نفوس آنها را به انجام چنين اعمالي قادر و توانا مي نمايد. اين همان راهي است كه فلاسفه اسلام در تفسير صدور معجزات و يا كرامات از اولياي خدا پيموده اند، آنان در اين باره چنين مي گويند:.

روح و روان انسان از نظر قدرت و تأثير در جهان طبيعت، به جايي مي رسد، كه مي تواند با يك اراده و خواست، بادهاي شديد و طوفان هاي مهلك و كشنده به وجود آورد، بيماران را شفا بخشد و درندگان را فرمانبر خود سازد. نكته آن اين است كه همان طور كه روح انسان بر بدن او تسلط كامل دارد و تمام بدن تحت تسخير اوست، گاهي در پرتو عظمت و وسعت قدرت روح، جهان مادي براي او حكم بدن را پيدا كرده و مطيع او مي گردد و در پرتو اراده و خواست خود در جهان ماده تصرف مي كند و ماده عالم را به هر صورتي كه صلاح بداند در مي آورد.

مؤيد اين نظر، همان كارهاي خارق العاده مرتاضان جهان است كه بر اثر تقويت اراده و بريدگي از ماده و لذايذ جهان، نيروي مرموزي در آنان پديد مي آيد و به كارهاي شگفت انگيزي دست مي زنند كه اعجاب هر بيننده اي را برمي انگيزد. و شك و ترديد در صحت اين نوع گزارش ها يك نوع وسوسه و بدبيني بي جهت است كه در برخي از افراد ديده مي شود و براي اين افراد لازم است قدم رنجه بفرمايند و به شرق و غرب جهان سفري بنمايند تا با ديدگان خود اين نوع هنرنمايي ها را مشاهده كنند.

سرچشمه تمام كارهاي آنان همان نيروهاي مرموزي است كه در روح آنان به وجود مي آيد و اينها همه بر اثر انقطاع از تن پروري و ميل به ماديات حاصل مي شود، تو گويي ميان بروز اين نوع نيروهاي روحي و توجه به لذايذ زندگى، تقابلي وجود دارد و هر چه بشر توجه خود را به مسائل مادي كمتر كند، قواي مرموز روحى، براي ظهور و بروز خود مجال گسترده تري پيدا مي كند، هم چنان كه اگر بشر به امور مادي و لذايذ زندگي بيشتر توجه نمايد، نيروهاي مرموز روحي در زواياي روح پنهان گرديده، مجالي براي خودنمايي پيدا نمي كنند.

3. علل مجرد از ماده، مانند فرشته

ممكن است در پيدايش پديده اي عوامل مجرد از ماده مانند فرشته مؤثر باشد، يعني فرشته از طرف خداوند مأمور گردد كه دهكده اي را ويران كند و يا پس از خواست پيامبر، به دست او معجزه ظاهر سازد، زيرا فرشتگان مظاهر قدرت الهي و مأموران تدبير و سپاه حق در جهان خلقت مي باشند و از اين نظر قرآن از آنان به لفظ (فالمدبّرات امراً؛ (7) تدبير كنندگان امور خلقت و آفرينش) تعبير كرده است.

خلاصه يك پديده طبيعي علاوه بر علت عادى، مي تواند در پرتو يكي از اين عوامل سه گانه نيز لباس وجود بر تن كند. هرگز علت يك پديده، منحصر به همان عامل طبيعي عادي و شناخته شده نيست كه منكران اعجاز تصور كرده اند، بلكه هر يك از اين عوامل مي تواند پديده اي را به وجود بياورد و اگر در پيدايش پديده اي علت عادي را نديديم نبايد فوراً تصور كنيم كه اين پديده بدون علت به وجود آمده است.

و معجزات پيامبران را بايد به يكي از سه راه اخير توجيه و تفسير نمود و گفت: آنان در اين موارد يا از علل مادي ناشناخته استفاده مي نمايند و يا نفوس نيرومند آنان كه بر اثر بندگي و اطاعت خدا، قدرت و نيرو يافته است قادر بر انجام چنين كارهايي مي گردد و يا امكان دارد همگي معلول يك سلسله علل غيبي باشد كه به فرمان حق و به وسيله مدبران جهان آفرينش و جنود الهي و كارپردازان دايره وجود انجام مي پذيرد و در هر حال هيچ معجزه اي معلول بلاعلت نيست، بلكه فاقد علت عادي مي باشد نه علت واقعي و حقيقى. .

درس 48: چگونه معجزه گواه بر راست گويي مدعي نبوت است

از راه هاي شناختن راست گويي مدعي نبوت، همان معجزه اوست كه به وسيله آن مي توان نبىّ واقعي را از متنبّي دروغ گو تشخيص داد، در اين جا سؤالي مطرح است و آن اين كه:.

چگونه اعجاز مدعي نبوت، گواه بر راست گويي اوست و چگونه انجام كار خارق العاده كه از توانايي همه افراد بشر خارج است مي تواند گواه بر صدق گفتار آورنده آن گردد زيرا بايد ميان مدعا (نبوت) و دليل و برهان (اعجاز) رابطه اي وجود داشته باشد.

كساني كه معجزه را گواه بر راست گويي گفتار پيامبران مي دانند بسان اين است كه عمل پيوند قلبي دكتر (بارنارد) را گواه بر راست گويي نظريه هاي او در مسائل فضايي و فلكي بدانند! اصولاً چگونه، مار و افعي گشتن چوب خشك و شفا پيدا كردن بيماران و ... مي تواند گواه بر صدق گفتار مدعي نبوت در مسائل مربوط به مبدأ و معاد گردد.

پاسخ: حل اين اشكال بستگي دارد به اين كه دو اصل زير را قبلاً بپذيريم:.

1. جهان خدايي دادگر و حكيم دارد كه هرگز برخلاف هدف خود، كاري را انجام نمي دهد؛.

2. خداوند خواهان سعادت و هدايت مردم به سوي مبدأ و معاد و آيين حق است و هرگز خواهان ضلالت و گمراهي مردم نيست.

با پذيرفتن اين دو اصل، پاسخ اشكال روشن مي شود كه: دادن چنين قدرت (قدرت بر انجام كارهاي خارق العاده كه مقابله با آن در امكان كسي نيست) به فرد دروغ گو، موجب گمراهي مردم است و گمراهي مردم با هدف خداي حكيم ناسازگار است.

توضيح اين كه وجود معجزه در دست يك شخص در صورتي سند زنده براي نبوت اوست كه لااقل واجد دو شرط زير باشد:.

1. در طول زندگي از هر نوع عيب اجتماعي و آلودگي اخلاقي پيراسته باشد؛.

/ 161