عقاید اسلامی در پرتوی قرآن حدیث و عقل نسخه متنی

براي هيچ كس بيش از توانايي اش وظيفه تعيين نمي كنيم و نزد ما كتابي است (نامه اعمال) كه حق را بيان مي كند و به آنها ظلم نمي شود (و هركس پاداش عملي را كه انجام داده مي بيند).

2. عدل تكويني.

در اين قسم از عدالت، سخن درباره وظايف و تكاليف الهي بر بندگان و پاداش روز جزا نيست، بلكه محور بحث در اين قسم، نظام آفرينش و اين كه اين نظام براساس عدل و داد استوار است مي باشد.

معناي عدل در آفرينش اين است كه در جهان، تعادل حكومت مي كند و سراپاي آن موزون و متعادل بوده و در تركيب اجزاي آن، تناسب و تعادل كاملاً رعايت شده است.

اثبات اين نوع عدالت بر عهده بررسي نظم جهان است و بشر با بررسي هاي علمي تا آن جا كه دست يافته، غير از نظم، حساب، تناسب و اين كه هر چيزي به جاي خويش نيكوست، چيزي نيافته است.

و اين كه در روايت آمده: (بِالعَدلِ قامَت السَمواتُ وَ الاَرضُ؛ (21) زمين و آسمان ها بر عدل استوار است) مطلب بسيار متيني است؛ زيرا اگر فاصله كرات و وضع و حركت هاي آنها با حساب معين و متعادلي انجام نمي گرفت، هر آنْ محكوم به نيستي و زوال بودند.

1. فرقان(25) آيه 58.

2. بقره(2) آيه 233.

3. انفال (8) آيه 53.

4. اصول كافى، ج 1، ص 109.

5. نهج البلاغه، خطبه 151.

6. نساء (4) آيه 165.

7. انعام(6) آيه 73.

8. سجده (32) آيه 7.

9. طه(20) آيه 50.

10. اصول كافى، ج 1، ص 5.

11. فاطر(35) آيه 15.

12. ابراهيم(14) آيه 8.

13. صدوق، توحيد،ص 98.

14. همان، ص 99.

15. فتح (48) آيه 10.

16. ص(38) آيه 75.

17. انعام(6) آيه 104.

18. نهج البلاغه، خطبه 185.

19. صدوق، توحيد، ص 308.

20. مؤمنون(23) آيه 62.

21. تفسير صافى، سوره الرحمن، ذيل آيه (و وضع الميزان).