تفسير «منافقان» به «دشمنان اهل بيت» (عليهم السلام) - پندهای امام صادق (علیه السلام) به ره جویان صادق نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

پندهای امام صادق (علیه السلام) به ره جویان صادق - نسخه متنی

محمد تقی مصباح یزدی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

تفسير «منافقان» به «دشمنان اهل بيت» (عليهم السلام)

در ادامه اين روايت، حضرت اشاره مى كنند به «سور»ى كه در روز قيامت ميان مؤمنان و منافقان كشيده مى شود و قرآن در سوره حديد از آن سخن گفته است. «سور» به معنى ديوار بلند است. قرآن مى فرمايد: يَوْمَ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالَْتمِسُوا نُوراً فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُور لَهُ بابٌ باطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ. يُنادُونَهُمْ أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ قالُوا بَلى وَ لكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَ تَرَبَّصْتُمْ وَ ارْتَبْتُمْ وَ غَرَّتْكُمُ الْأَمانِيُّ حَتّى جاءَ أَمْرُ اللّهِ وَ غَرَّكُمْ بِاللّهِ الْغَرُورُ؛(1) آن روز مردان و زنان منافق به كسانى كه ايمان آورده اند، مى گويند: «ما را مهلت دهيد تا از نورتان برگيريم.» گفته مى شود: «بازپس گرديد و نورى درخواست كنيد.» آن گاه ميان آنها ديوارى زده مى شود كه آن را دروازه اى است كه باطنش رحمت است و ظاهرش روى به عذاب دارد. منافقان آنان را ندا در مى دهند: «آيا ما با شما نبوديم؟» مى گويند: «چرا، ولى شما خودتان را در بلا افكنديد و امروز و فردا كرديد و ترديد آورديد و آرزوها شما را غرّه كرد تا فرمان خدا آمد و شيطان مغرور كننده، شما را در باره خدا بفريفت.

نكته جالب توجه در اين آيه اين است كه قرآن مى فرمايد، اين ديوار در روز قيامت بين «مؤمنان» و «منافقان» كشيده مى شود، نه بين «مؤمنان» و «كافران». كفّار حسابشان معلوم است، صحبت از منافقانى است كه در دنيا در ظاهر با مؤمنان در يك مسير بوده اند، مسجد مى آمده اند، نماز و قرآن مى خوانده اند و با مسلمانان همراه و به اصطلاح، سر يك سفره بوده اند. اكنون در روز قيامت بين آنها جدايى انداخته مى شود. آن روز روزى است كه به تعبير قرآن: بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ؛(2) جان ها بر لب آيد؛ و امام صادق (عليه السلام) اضافه مى كنند: و نَضَجَتِ الاكْباد؛ جگرها از فرط تشنگى آتش بگيرد. خلاصه، روزى است كه از هر طرف، از زمين و آسمان، بالا و پايين، گرفتارى و عذاب مى بارد. در چنين اوضاع و احوالى قرآن مى فرمايد ديوارى پيدا مى شود. امام صادق (عليه السلام) در اين روايت مى فرمايند آن ديوار از نور است. ديوارى كه اين طرفى ها (مؤمنان) افراد آن طرف (منافقان) را مى بينند ولى از آن طرف ديوار اين طرف ديده نمى شود. فرض كنيد چيزى شبيه شيشه هاى رفلكس كه امروزه درست مى كنند. اين ديوار بين دو گروه جدايى مى اندازد: مؤمنان و منافقان. حضرت در اين روايت مى فرمايند، آن مؤمنان، دوستان و محبان ما هستند و كسانى كه از روى علاقه و محبتى كه به ما داشتند به دوستان و مواليان ما خدمت مى كردند؛ و آن منافقان را مى فرمايند دشمنان ما اهل بيت هستند.

پس از اين كه به يك باره اين ديوار بين مؤمنان و منافقان جدايى مى اندازد منافقان مى گويند: چه شد؟ پس اين رفقاى ما، كسانى كه در دنيا با هم بوديم، كجا رفتند كه ديگر آنها را نمى بينيم؟ صدا مى زنند آن طرف و به مؤمنان مى گويند: مگر ما با شما نبوديم؟ مؤمنان پاسخ مى دهند: چرا، و ليكن شما با دست خود، خود را در مهلكه انداختيد و امروز و فردا كرديد و دنيا و آرزوهاى بى پايان دنيايى شما را فريب داد.

با توجه به اين روايت معلوم مى شود ملاك اسلام واقعى و ظاهرى (منافقانه)، داشتن يا نداشتن محبت ولايت اهل بيت (عليهم السلام) است. خلاصه اين كه، هر چيز پايه اى دارد و پايه و اساس اسلام محبت اهل بيت (عليهم السلام) است: لِكُلِّ شَىْء اساسٌ و اساسُ الاسلامِ حُبُّنا اهلَ البيتِ. اگر اين محبت بود، كاخ اسلام پابرجا مى ماند، گرچه ممكن است در و ديوارش خرابى پيدا كند و سقفش سوراخ شود؛ اما چون پايه محكم است آن خرابى ها قابل ترميم و جبران است. اما اگر پايه سست شد، هرچند هم كه در ديوار اين كاخ را رنگ و روغن بزنيم و به انواع زينت ها بياراييم، اين كاخ عاقبت بر سر صاحبش خراب خواهد شد.

از خداى متعال مى خواهيم اين ذخيره گران بهاى محبت و ولايت اهل بيت (عليهم السلام) را براى ما تا روز قيامت حفظ فرمايد و هرگز آن را از قلب ما بيرون مبرد.

(1). حديد (57)، 13ـ14.

(2). احزاب (33)، 10.

/ 123