تأثير محيط در عصمت - رنج های زهرا (سلام الله علیها) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

رنج های زهرا (سلام الله علیها) - نسخه متنی

سید جعفر مرتضی عاملی؛ مترجم: محمد سپهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

بحث در مرحله ى حُسن و قبح است. از نظر عقلا قبيح است كه شخصى به ديگرى نعمتى بدهد و سپس او را مكلف كند كه شكر آن نعمت را به جاى آورد بدون اينكه در انجام اين تكليف به او پاداشى بدهد. عقلا اين را نقص مى دانند و ناشى از حب جاه و رياست و ديگر معانى قبيحى كه از خداى حكيم صادر نمى شود. بنابراين بايد پذيرفت كه ثواب به استحقاق است
هر چند اين سخن نيز با گفتار بلخى سازگارى ندارد. بلكه آن را نقض و رد مى كند ليكن نهايت چيزى كه ممكن است گفته شود، اين است كه اگر چه مالكيت خداوند بر همه چيز، او را در تقدير اصل «پاداش دهى بندگانش در قبال كارهايشان» بر آن مى دارد كه تفضل نمايد اما اين پس از آن است كه ثواب افعال را پاداش آنان مقرر فرموده و در مقدار ثواب بر آنان تفضل نموده است. چنانكه براى هر كار نيك ده حسنه، يا هفتصد برابر پاداش مقرر نموده و براى هر كه بخواهد بيشتر مى كند. اين امر پس از آنكه مقرر شد به عنوان يك قانون الهى اعلان شد، در دايره ى استحقاق قرار مى گيرد. در حالى كه پيش از آن نبود.

به همين دليل بر اساس حكم عقل جايز نيست كه خداوند معصيت كار را پاداش دهد اما به مطيع پاداش ندهد. اما اگر پاداش دادن از باب تفضل بود، اين كار جايز بود. اين مانند آن است كه پدرى تصميم بگيرد براى موفقيت فرزندش در امتحانات مدرسه جايزه اى قرار دهد. اگر فرزند در امتحانات موفق شود، از پدرش، جايزه را مطالبه خواهد كرد و اگر پدرش جايزه اش را ندهد، خود را مظلوم و اين كار را توهين به خود خواهد دانست تا چه رسد كه پدر اين جايزه را به برادر مردود او بدهد.

تأثير محيط در عصمت

درباره ى تأثير خانواده و محيط ايمانى در شخصيت زهرا عليهاالسلام مى گوييم: زهرا عليهاالسلام نورى است كه از ميوه ى بهشت آفريده شد و در شكم مادر با او سخن مى گفت: او بهترين بنده ى خداست كه او را پيش از ورود به اين محيء كه برخى آن را عامل اصلى مقامات و كرامات زهرا عليهاالسلام مى پندارند، برگزيد تا معصومه [عصمت پيامبران و اوصياء به دليل عقل ثابت شده است. چه عصمت اقتضاى مقام نبوّت و امامت است. نقل نيز آن را تأييد كرده و به بيان حدود و افقها، و ديگر خصوصيات آن پرداخته است...

عصمت زهرا عليهاالسلام به نص قرآن كريم، و نقل صحيح ثابت از رسول اكرم صلى اللَّه عليه و آله ثابت شده و يكى از ضروريات و اصول ثابت مذهب است. بديهى است كه عصمت جز از راه نقل شناخته نشود. زيرا اوامر و نواهى الهى به اعمال ظهارى جوارح منحصر نيست بلكه به قلب، و نفس، و روح، و نيز به ساخت خصلتهاى انسان، و احساسات و عواطف او همچون شجاعت، كرامت، حسادت، حب و بغض، ايمان و نفاق، و اهداف و آرزوها و ديگر مسائلى كشيده مى شد كه براى آگاهى يافتن از آن راهى جز نقل از معصوم نداريم.]، طاهره و زكيه باشد.

اين سخن كه عامل اصلى عصمت عليهاالسلام را محيط زندگى او مى داند، يك نكته را در خود پنهان دارد: اگر زهرا عليهاالسلام در محيطى زندگى مى كرد كه محيط خير و صلاح و ايمان نبود، زهرا عليهاالسلام رنگ خاص همان محيط را مى گرفت و زنى شرور و منحرف- پناه بر خدا- مى شد. آيا اين سخن معقول و مقبول است؟!

ما اصرار داريم كه محيط زندگى زهرا عليهاالسلام تنها عامل رسيدن او به مقام كرامت و منزلت نبود و نه موجب تبلور و ساخت شخصيت ايمانى و تحقق عصمت و كمال انسانى او؛ بلكه فطرت سليم، و روح پاك، و عقل برتر و توازن زهرا عليهاالسلام در كمالات و خصوصيت هاى انسانى، و آنگاه رعايت و مزيد لطف پروردگار سبحان و توفيق الهى، و تلاش و كوشش آزادانه خود او در رسيدن به خلوص، صفا و پاكى هر چه بيشتر و نيل به درجات قرب و رضا، همه با هم شخصيت معصوم و مطهر زهرا عليهاالسلام را بوجود آورد.

بنابراين عصمت به معنى ناتوانى از انجام چيزى نيست بلكه عصمت يعنى: قدرت و معرفت، و انتخاب شايسته، و اراده ى قوى و فعّال با عقل بزرگ و رعايت و حمايت الهى. اما بزرگى و كوچكى سن، يا ميزان رشد جسمانى اصلاً معيار صفاى روح و كمال ملكات و خصال انسانى و ميزان فعليت تعقل، يا قوت عقل و ادراك، يا وسعت معرفت و استحقاق منازل كرامت نمى باشد. خداوند به يحيى عليه السلام در كودكى، حكمت عنايت فرمود. چنانكه عيسى عليه السلام در گهواره زبان گشود و سخن گفت: (قال انى عبداللَّه آتانى الكتاب و جعلنى نبياً و جعلنى مباركاً اينما كنت و اوصانى بالصلاة والزكاة ما دمت حيّاً و برّاً بوالدتى و لم نجعلنى جباراً شقياً). [مريم، 20- 22.]

زهرا عليهاالسلام هيچگاه نه كودكانه مى انديشيد و نه در سطح ملكات، ادراكات و بلندپروازيهاى بچه گانه قرار داشت. على و زهرا عليهماالسلام، هر دو به هنگام تولد سخن گفته اند. زهرا عليهاالسلام پيش از تولد، در شكم مادر با او سخن مى گفت. كتابهاى تاريخ و مصادر روايى شيعه و سنى روايات فراوانى از اين قبيل درباره ى اهل بيت عليهم السلام نقل كرده كه بر اين حقيقت دلالت دارد.

/ 204