آيه: 152 فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُواْ لِي وَلاَ تَكْفُرُونِ - تفسیر نور سوره البقره نسخه متنی

آيه: 152 فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُواْ لِي وَلاَ تَكْفُرُونِ

ترجمه

پس مرا ياد كنيد تا شما را ياد كنم، و براى من شكر كنيد و كفران نورزيد.

نكته ها

خداوند در برخى آيات مى فرمايد: اذكروا نعمتى (449) نعمت هاى مرا ياد كنيد. ولى در اين آيه مى فرمايد: اذكرونى ياد خود من باشيد. و اين بخاطر درجات شناخت و معرفت مردم است. بگذريم كه ياد خداوند، زمينه ساز شكر است و لذا بر شكر مقدّم شده است. اين آيه، نشانگر نهايت لطف خداوند به بنده است. انسانى كه جهل، فقر، فنا و حقارت، از ويژگى هاى اوست، چقدر مورد لطف قرار گرفته كه خداوندِ عليم، غنى، باقى و عزيز به او مى گويد: مرا ياد كن تا ترا ياد كنم. مگر ياد كردن ما چه ارزشى دارد؟ مگر نه اين است كه ياد كردن ما نيز خود توفيقى از سوى اوست؟

ياد كردن خدا تنها با زبان نيست، با دل و جان بايد خدا را ياد كرد. ياد خدا هنگام گناه و دست كشيدن از آن، ياد واقعى است. و بهترين نوع ياد كردن خداوند، نماز است كه فرمود: اقم الصلوة لِذكرى (450)

با اينكه شكر، يكى از مصاديق ذكر خداست، ولى نام آن جداگانه در كنار ذكر آمده و اين نشانه ى اهميّت شكر، به عنوان مصداق بارز ذكر است.

خداوند، با انسان داد وستد مى كند و هيچ كارى از انسان را بى بهره نمى گذارد: اذكرونى اذكركم، اوفوا بعهدى اوف بعهدكم (451) ، فافسحوا يفسح الله لكم (452)

امام باقر عليه السلام در ذيل اين آيه، يكى از مصاديق ذكر خدا را، تسبيحات حضرت زهرا شمردند كه 34 مرتبه اللَّه اكبر، 33 مرتبه الحمدللَّه و 33 مرتبه سبحان اللَّه مى باشد.

موانع (453) ذكر خداوند:

الف: شيطان. انساهم ذكر اللّه (454) شيطان، آنها را از ياد خدا غافل كرد.

ب: تكاثر و رقابت ها. ألهيكم التَّكاثُر (455) شما را افزون خواهى، سرگرم ساخت.

ج: آرزوها و خيال. و يُلهِهم الاَمَل (456) آرزو، آنها را سرگرم نمود.

اثرات ياد خدا:

ياد نعمت هاى او، رمز معرفت و شكر اوست.

ياد قدرت بى پايان او، رمز توكّل به اوست.

ياد علم و آگاهى او، رمز حيا و تقواى ماست.

ياد الطاف او، رمز محبّت به اوست.

ياد عدالت او، رمز خوف از اوست.

ياد امدادهاى او، رمز اميد و رجاست.

پيام ها

1- خداوند، به انسان شخصيّت مى بخشد ومقام انسان را تا جايى بالا مى برد كه مى فرمايد: تو ياد من باش، تا من هم ياد تو باشم. اذكرونى اذكركم

2- كسانى مشمول لطف خاصّ هستند، كه همواره به ياد خدا باشند.اذكرونى اذكركم

3- ذكر خدا و نعمت هاى او، زمينه ى شكر و سپاس است. چنانكه غفلت از ياد خدا، مايه ى كفران است. اذكرونى، اشكروا لى و لاتكفرون

449-بحار، ج 6، ص 211 و 303.
450-بقره، 129.
451-بقره، 40.
452-طه، 14.
453-بقره، 40.
454-مجادله، 11.
455-تفسير نورالثقلين، ج 1 ص 140.
456-مجادله، 19.