آيه: 218 إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ أُوْلَـئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
ترجمه
همانا كسانى كه ايمان آورده اند و كسانى كه مهاجرت نموده و در راه خدا جهادكرده اند، آنها به رحمت پروردگار اميداوار هستند و خداوند آمرزنده و مهربان است.نكته ها
در شأن نزول اين آيه كه در ادامه آيه پيش است، مى خوانيم: مؤمنانى كه هجرت و جهاد كردند، ولى هلال ماه رجب را با ماه جمادى الاخرى اشتباه گرفتند و دست به قتال زدند، ناراحت نباشند. زيرا اشتباهشان مورد عفو است و آنان قصد انجام گناه نداشته اند. اميد بدون عمل، آرزويى بيش نيست. چنانكه در آخرين آيه سوره ى كهف مى خوانيم: من كان يرجوا لقاء ربّه فليعمل عملاً صالحاً و لايُشرك بعبادة ربّه احداً هركس اميد به لقاى پروردگار و رسيدن به مقام قرب را دارد، پس بايد عمل خالصانه انجام دهد. آرى، رجاء، آن اميدى است كه انسان مقدّمات رسيدن به آنرا فراهم كند. براى اميدوار بودن به الطاف الهى، اسلام زمينه هايى را فراهم كرده است: 1- يأس و نااميدى از گناهان كبيره است. (626) 2- خداوند مى فرمايد: من نزد گمان بنده ى مؤمن هستم، اگر گمان خوب به من ببرد به او خوبى مى رسانم. (627) 3- انبيا و فرشتگان، به مؤمنين دعا و براى آنان استغفار مى كنند. (628) 4- پاداش الهى چندين برابر است. (629) 5 - راه توبه باز است. (630) 6- گرفتارى هاى مؤمن، كفّاره ى گناهان او محسوب مى شود. (631) 7- خداوند توبه را قبول كرده و سيّئات را به حسنات مبّدل مى سازد. (632)پيام ها
1- رتبه ى ايمان، مقدّم بر عمل است. آمنوا... هاجروا وجاهدوا 2- اميد به لطف پروردگار، مشروط به ايمان، هجرت و جهاد است. آمنوا... هاجروا وجاهدوا... اولئك يرجون 3- اصول افكار و اعمال اگر صحيح باشد، اشتباهات جزئى قابل عفو است. آمنوا... هاجروا... يرجون 4- به لطف خداوند اميدوار باشيم، نه به كارهاى نيك خود. زيرا خطر سوءعاقبت و حبط عمل و عدم قبول اطاعت، تا پايان عمر در كمين است. يرجون رحمت اللّه 5 - چون بنده اميدوار به رحمت خداوند است، خداوند نيز اعلام مى كند: آمرزنده و مهربان است. يرجون رحمت اللّه و اللّه غفور رحيم 6- ارزش هجرت و جهاد آن است كه در راه خدا و براى او باشد. فى سبيل اللّه 7- مؤمنان و مهاجران مخلص نيز به رحمت و مغفرت او نياز دارند. آمنوا، هاجروا... يرجون رحمت اللّه 8 - از خطاى مهاجران و مجاهدان در راه خدا، بايد گذشت. واللّه غفور رحيم626-بقره، 246.
627-از سنّت هاى ابراهيمى رايج در ميان عرب قبل از اسلام، احترام گذاشتن به چهار ماه رجب، ذى القعده، ذى الحجّه و محرم بود كه در اين ماهها، به هيچ جنگ و قتالى نمى پرداختند. اسلام نيز اين سنّت را امضا كرد و قتال و درگيرى در اين ماهها را تحريم نمود.
628-زمر، 53 .
629-كافى، ج 2، ص 72.
630-غافر، 7 ؛ ابراهيم، 41.
631-بقره، 261.
632-نساء، 18.