آيه: 269 يُؤتِي الْحِكْمَةَ مَن يَشَاء وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرًا كَثِيرًا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ
ترجمه
(خداوند) حكمت و بينش را به هر كس بخواهد (وشايسته ببيند) مى دهد و به هركس حكمت داده شود، هماناخيرى فراوان به او داده شده است و جز خردمندان (از اين نكته) متذكّر نمى گردند.نكته ها
ألباب جمع لُبّ به معناى مغز است و به همه انسان ها اولوا الالباب نمى گويند، بلكه تنها به خردمندانى مى گويند كه عقل خود را بكار گيرند وراه زندگى و سعادت واقعى خود را بيابند. حكمت را به معنى معرفت و شناختِ اسرار و آگاهى از حقايق و رسيدن به حقّ دانسته اند كه خداوند به بعضى از افراد به خاطر پاكى و تقوى و تلاش عطا مى كند، تا آنان وسوسه هاى شيطانى را از الهامات الهى باز شناخته و چاه را از راه و شعار را از شعور تشخيص دهند و اين خير كثير است. در روايات مى خوانيم: حكمت، معرفت و تفقّه در دين است. حكمت، اطاعت از خدا، شناخت امام وپرهيز از گناهان كبيره است. (746)پيام ها
1- گرچه مال وثروت خير است، ولى خيرِ كثير، داشتنِ ديد وقدرت تشخيص است. كسانى كه از آن خير انفاق كنند به خير كثير مى رسند. انفقوا...يؤتى الحكمة 2- شيطان وعده ى فقر، و خداوند وعده ى مغفرت و فضل مى دهد. امّا تشخيص و انتخاب هريك از اين دو راه، حكمت لازم دارد. يؤتى الحكمة 3- همه ى دنيا متاع قليل است، (747) ولى حكمت خير كثير است. اگر همه امكانات مادّى فداى دست يابى به حكمت و بينش صحيح گردد، ارزش دارد. فقد اوتى خيراً كثيرا 4- حكمت هديه اى كليدى و مادر همه ى خيرات است. هركه آن را داشت چيزهاى زيادى خواهد داشت. ومن يؤتى الحكمة فقد اوتى خيراً كثيراً 5 - هر كسى به ارزش حكمت پى نمى برد. مايذّكّر الاّ اولوا الالباب دنياگرايان بر مال و آمار و محاسبات مادّى تكيه مى كنند و سود و زيان را بر اساس مادّيات مى سنجند، ولى دورانديشان عاقل و راه شناسان انديشمند،از بعد ديگرى محاسبه مى كنند.
746-تفسير برهان، ج 1، ص 255 وراهنما.
747-تفسير فخررازى، ذيل آيه.