لطفا منتظر باشید ...
آيه: 196 وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُؤُوسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّن رَّأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِّن صِيَامٍ أَوْ صَ دَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذَا أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَن لَّمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
ترجمه
و حج وعمره را براى خدا به اتمام رسانيد و اگر محصور شديد (و موانعى مانند ترس از دشمن يا بيمارى اجازه نداد كه پس از احرام بستن، حج را كامل كنيد) آنچه از قربانى فراهم است (ذبح كنيدواز احرام خارج شويد.) وسرهاى خود را نتراشيد تا قربانى به قربانگاه برسد و اگر كسى بيمار بود و يا ناراحتى در سر داشت (و ناچار بود سر خود را زودتر بتراشد،) بايد كفّاره اى از قبيل روزه يا صدقه يا قربانى بجا آورد وچون (از بيمارى ويا دشمن) درامان شديد، پس هركس بدنبال عمره تمتّع، حج را آغاز كرده آنچه را از قربانى كه ميسّر است (ذبح كند.) و هركس كه قربانى نيافت، سه روز در ايام حج روزه بدارد و هفت روز به هنگامى كه بازگشتيد، اين ده روزِ كامل است. (البتّه) اين (حج تمتّع) براى كسى است كه خاندانش ساكن(مكّه و) مسجد الحرام نباشند. و از خدا پروا كنيد و بدانيد كه او سخت كيفر است.نكته ها
در اين آيه، كليّات وگوشه اى از احكام حج و عمره آمده است، ولى تفصيل آن در روايات و فتاواى علما مى باشد.حج مناسكى است كه بنيان گذار آن حضرت ابراهيم عليه السلام بوده و در ميان عرب از زمان آن حضرت متداول بوده و به فرمان خداوند اين برنامه در اسلام نيز امضا شد و تا روز قيامت نيز خواهد بود. عمره به معناى زيارت است و هركس وارد مكّه شود بايد با لباس احرام به زيارت كعبه و طواف آن برود. حج و عمره مثل اذان و اقامه، دو عمل مشابه هستند كه اندكى تفاوت دارند. هَدى، نام قربانى حج است. اين آيه، عمره ى تمتّع را در كنار حج تمتّع آورده است؛ فمن تمتّع بالعمرة الى الحج، لكن يكى از خلفا به اجتهاد خود آنرا منع كرد. البتّه اين اجتهاد در برابر فرمان صريح خداوند است. حكم مسائل اضطرارى، محدود به زمان ضرورت است. ولذا بر خلاف موارد عادّى كه در سفر روزه جايز نيست، در اين سفر در صورت عدم ذبح قربانى، روزه واجب است و آن هم بايد در سه روز هفتم، هشتم و نهم ماه باشد، چرا كه روز دهم عيد قربان است كه روزه ى آن حرام مى باشد. امامان معصوم در تفسير جمله ى اتمّوا الحج فرمودند: حجِ تمام، حجى است كه در آن كلام زشت، گناه و نزاع نباشد و از محرّمات پرهيز شود. (582) و انسان توفيق يابد امام زمان خود را ملاقات كند. (583)پيام ها
1- وظايف دينى را بايد تمام و كمال به انجام رسانيد. بعد از شروع اعمال حج، نمى توان آن را ناتمام و ناقص گذارد. اتمّوا 2- در اعمال حج، قصد قربت و عبادت لازم است. به انگيزه ى جهانگردى و سياحت نمى توان حج بجا آورد. اتمّوا... للّه 3- احكام اسلام، در مقام سخت گيرى بر مردم نيست. تمام نمودن حج وعمره بر كسى كه از درون مريض يا از بيرون ترس دارد، واجب نيست. فان اُحصرتم فما استيسر من الهدى 4- مكان در عبادات سهم دارد. يبلغ الهدى محلّه 5 - بيمارى سبب تخفيف در احكام است، نه تعطيل آن. لذا در حج، افراد معذور بايد با روزه يا صدقه يا قربانى، وظايف خود را جبران كنند. فمن كان منكم مريضاً او... ففدية من صيام او صدقة او نسك 6- ملاك وجوب قربانى در حج، آسان و سهل بودن آن است. فما استيسر من الهدى فمن لم يجد فصيام ثلاثة ايام... 7- قانون عمره و حج تمتّع، تنها براى حجاجى است كه ساكن مكّه نباشند، حج ساكنان مكّه نوع ديگرى است. اتموا الحج و العمرة... ذلك لمن لم يكن اهله حاضرى المسجد الحرام 8 - توجّه به كيفر الهى، زمينه ساز تقواست و تقوى، زمينه ساز انجام تكاليف. واتمّوا الحج و العمرة... واتّقوا اللَّه واعلموا انّ اللَّه شديد العقاب 9- توّجه به تقوا، در انجام تمام فرمان هاى الهى مطرح است. اتمّوا الحج... و اتّقوا اللّه 10- اعمال حج، قبل از اسلام به نحو ديگرى بوده است. لذا قرآن بر مراعات اين تغييرات تأكيد نموده است. انّ اللّه شديد العقاب 11- براى كسانى كه در احكام حج تغييرى دهند، كيفر شديدى است. شديد العقاب582-اسراء، 29.
583-بحار، ج 93، ص 168.
