معناى" هدايت" و" ضلالت" و اشاره به اينكه همه راهها به خدا منتهى مى‏شود - ترجمه تفسیر المیزان جلد 6

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 6

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

معنايى هستند كه در سلوك طريق محقق مى‏شوند، و در غير آن معنا ندارند، كسى كه همواره مراقب است از وسط جاده حركت كند به نقطه‏اى كه جاده به آن منتهى مى‏شود مى‏رسد، و آن نقطه همان غايت مطلوبى است كه هر انسان سالكى غرضش رسيدن به آن است، چنين كسى را مى‏گويند هدايت شده و بر عكس اگر در اين باره سهل‏انگارى كند، و از وسط جاده به اين طرف و آن طرف متمايل شود بتدريج گمراه شده و نتيجه مطلوب از او فوت مى‏شود، چنين كسى را مى‏گويند گمراه شده.

معناى" هدايت" و" ضلالت" و اشاره به اينكه همه راهها به خدا منتهى مى‏شود

پس در حقيقت آيه شريفه براى انسان راهى و هدفى فرض كرده كه هر كس بسوى آن هدف حركت مى‏كند، و چنين فرض كرده كه بعضى كمال مراقبت را در گم نشدن و راه را از دست ندادن بكار برده و به هدف مى‏رسند، و بعضى ديگر از راه منحرف شده و گمراه مى‏گردند، و بدون ترديد بنظر چنين مى‏آيد كه آن هدفى را كه قرآن منظور نظر همه مى‏داند جز سعادت زندگى و سرانجام نيك چيزى نيست، و ليكن قرآن با اين حال ناطق است به اينكه بشر چه سعادتمندش و چه گمراهش به سوى خدا مى‏رود.

از اينجا معلوم مى‏شود كه قرآن مقدس، آدميان را به گم شده خود يعنى ثوابى كه به حكم فطرت در جستجوى آن است يا همان سعادت و سرانجام نيكى كه گفته شد، راهنمايى مى‏كند، و مى‏فرمايد: گمشده شما نزد خداى سبحان است. هر كس به درگاهش هدايت شود گمشده‏اش را پيدا كرده، و هر كس گمراه شود از آن محروم شده است.

لازمه اين مطلب اين است كه بگوييم: همه راههايى كه سلوك مى‏شود چه راه‏هاى هدايت و چه بيراهه‏ها همه و همه به سوى خدا منتهى مى‏شوند. چون غايت و نتيجه مقصود نزد اوست، چيزى كه هست اين راهها مختلف‏اند، يكى آدمى را به مطلوبش و به رستگارى و فلاحش رسانيده و ديگرى زيانكارش مى‏سازد، و همچنين در نزديكى و دورى از خدا. كما اينكه مى‏فرمايد:" يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى‏ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ" «1» و نيز مى‏فرمايد:

" أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ" «2» و مى‏فرمايد:" أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ كُفْراً وَ أَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دارَ الْبَوارِ" «3» و نيز مى‏فرمايد:" فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَ لْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ"

(1) هان اى انسان بدرستى كه تو كوشا و ساعى براى رسيدن به پروردگار خويشى پس به جزاى سعى خودخواهى رسيد. سوره انشقاق آيه 6.

(2) آگاه باش كه حزب خدا همان رستگارانند. سوره مجادله آيه 22.

(3) آيا نمى‏نگرى كسانى راى كه بجاى شكر نعمت خدا كفر ورزيده و قوم خود راى به هلاكت كشانيدند. سوره ابراهيم آيه 28.

/ 539