اين طريق، طريقى است اضطرارى كه مؤمن و كافر در آن گام مى‏نهند (إِنَّكَ كادِحٌ إِلى‏ رَبِّكَ ...) - ترجمه تفسیر المیزان جلد 6

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 6

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نمى‏برد، زيرا مى‏داند كه فراموش كردن هدف باعث از ياد بردن راه است. روى اين حساب اگر كسى خداى خود را فراموش كند خود را هم فراموش كرده و در نتيجه براى روز واپسين خود زاد و توشه‏اى كه مايه زندگيش باشد نيندوخته است، و اين همان هلاكت است. رسول اللَّه (ص) هم در روايتى كه شيعه و سنى آن را نقل كرده‏اند فرموده:" من عرف نفسه فقد عرف ربه- هر كه خود را شناخت خداى خود را شناخته" و اين معنا نكته‏ايست كه دقت زياد و تدبر تمام آن را ثابت مى‏كند، و به اعتبار نزديك است، زيرا انسان در مسير زندگيش اگر چه به هر نقطه‏اى امتداد داشته باشد هيچ همى جز خير و سعادت زندگى خويش ندارد. اگر چه منافع و عوايد كارهايش بظاهر عايد ديگران شود. خداى تعالى هم در اين باره مى‏فرمايد:" إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها" «1».

اين طريق، طريقى است اضطرارى كه مؤمن و كافر در آن گام مى‏نهند (إِنَّكَ كادِحٌ إِلى‏ رَبِّكَ ...)

گفتيم از آيات استفاده مى‏شود: طريق انسان بسوى خداوند همان نفس انسان است، زيرا جز خود انسان چيز ديگرى نيست كه طريق انسان باشد، خود اوست كه داراى تطوراتى گوناگون و درجات و مراحلى است مختلف، روزى جنين، روزى كودك، زمانى جوان و زمانى پير مى‏شود و پس از آن در عالم برزخ ادامه حيات مى‏دهد، و روزى در قيامت و پس از آن در بهشت و يا در دوزخ بسر مى‏برد، خلاصه اين است آن مسافتى كه هر انسان از بدو وجود تا انتهاى سيرش كه به مقتضاى آيه كريمه" وَ أَنَّ إِلى‏ رَبِّكَ الْمُنْتَهى‏" «2» قرب به ساحت مقدس بارى تعالى است، آن مسافت را مى‏پيمايد. و همين انسان است كه در اين خط سير به هيچ جاى قدم نمى‏گذارد، و هيچ راه تاريك و روشنى را نمى‏پيمايد مگر اينكه همه آنها توأم است با اعمالى قلبى كه عبارتند از اعتقادات و امور قلبى ديگر، و همچنين توأم است با اعمالى بدنى يا صالح و يا غير صالح، اعمالى كه اثرش چه خوب و چه بد توشه فرداى اوست.

پس طريق آدمى بسوى پروردگارش همان نفس اوست، و خداى سبحان غايت و هدف و منتهاى سير اوست، و اين طريق مانند راههاى ديگر اختيارى نيست، و اصولا براى اين طريق، شبيه و نظيرى نيست تا كسى يكى از آن دو را انتخاب و اختيار كند، بلكه اين طريق همانطورى كه از آيه" يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى‏ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ" «3» استفاده مى‏شود

(1) اگر نيكى كنيد به نفس خود نيكى كرده‏ايد و اگر هم بدى كنيد باز بر ضرر خود كرده‏ايد.

سوره اسراء آيه 7.

(2) سوره نجم آيه 42

(3) هان اى انسان بدرستى كه تو كوشا و ساعى براى رسيدن به پروردگار خويشى، پس به جزاى سعى خود، خواهى رسيد. سوره انشقاق آيه 6.

/ 539