مؤمنين مسئول گمراهى اهل ضلالت نيستند. از ضلالت آنها نهراسند و تحت تاثير قرار نگيرند - ترجمه تفسیر المیزان جلد 6

«1» و مى‏فرمايد:" وَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ فِي آذانِهِمْ وَقْرٌ وَ هُوَ عَلَيْهِمْ عَمًى أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ" «2».

خداى تعالى در اين آيات بيان مى‏كند كه همه راهروان خواه ناخواه به سوى خدا گام بر مى‏دارند، چيزى كه هست بعضى راهشان كوتاه و رشد و رستگارى‏شان مسلم است، و بعضى راههاى‏شان طولانى و غير منتهى به سعادت است، و برگشت كار سالك اين راه جز به هلاكت و نابودى نيست.

و كوتاه سخن، آيه شريفه براى مؤمنين و غير مؤمنين دو راه فرض فرموده كه هر دو منتهى بسوى خداى سبحان است و مؤمنين را دستور مى‏دهد به اينكه بخود بپردازند، و از ديگران كه اهل ضلالتند صرفنظر كنند، و در زمره آنان و جزو آنان قرار نگيرند و از گمراهى‏شان نهراسند، و بدانند كه حساب گمراهان با پروردگار آنان است نه با مؤمنين، مؤمنين مسئول كار آنها نيستند تا بنشينند و سر به گريبان فرو برده و در باره گمراهى آنان فكر كنند. پس آيه از جهت مضمون نزديك است به آيه شريفه،" قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْماً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ" «3» و نظير اين آيه شريفه، آيه" تِلْكَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما كَسَبَتْ وَ لَكُمْ ما كَسَبْتُمْ وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ" «4» مى‏باشد.

مؤمنين مسئول گمراهى اهل ضلالت نيستند. از ضلالت آنها نهراسند و تحت تاثير قرار نگيرند

پس بر مؤمن لازم است كه بكار خود و هدايت خود بپردازد و ضلالت و شيوع گناهانى كه از مردم مى‏بيند او را نلغزاند و مردم او را مشغول نكنند، او هم خود به كار مردم نپردازد، حق حق است، گر چه مردم تركش كنند، باطل باطل است گر چه دو دستى آن را بگيرند، چنان كه خداى تعالى فرموده:" قُلْ لا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَ الطَّيِّبُ وَ لَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ"

(1) پس بدرستى من نزديك به بندگان خود و پذيراى دعوت دعا كنندگان آنان هستم وقتى كه مرا بخوانند پس آنان هم بپذيرند دعوت مرا و بايد كه ايمان آورند به من، شايد كه رشد يابند. سوره بقره آيه 186.

(2) و كسانى كه ايمان نمى‏آورند در گوشهايشان سنگينى و كرى است و (در اثر ضلالتشان) قرآن براى آنان كورى و نابينايى است، كسانى راى مى‏مانند كه كسى از دور صدايشان بزند و ايشان نشنوند. سوره حم سجده آيه 44.

(3) اى محمد بگو! به كسانى كه ايمان آوردند، درگذرند از جرم كسانى كه اميد روز جزا ندارند، تا اينكه خداوند جزا دهد آن مردم راى به آنچه كه در دنيا مى‏كردند. سوره جاثيه آيه 14.

(4) دودمان يعقوب و ابراهيم (ع) امتى بودند كه اگر اطاعت كردند و اگر معصيت كردند براى خود كردند و گذشتند، براى شما هم همان اعمالى است كه مى‏كنيد و شما از كارهايى كه آنان مى‏كرده‏اند پرسش و باز خواست نمى‏شويد. سوره بقره آيه 134.