لطفا منتظر باشید ...
احتمالات ديگرى كه در معناى آيه شريفه:" يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ ..." مىرود.
ممكن هم هست آيه را به خطاب اجتماعى حمل نموده و گفت كه روى سخن در جمله" يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا" مجتمع مؤمنين است، و در نتيجه مراد از اينكه فرمود:" عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ" اصلاح وضع اجتماعى جامعه اسلامى و مهتدى به هدايت الهيه دين شدن و معارف دينيه و عمل صالح و شعائر عامه اسلاميه را حفظ كردن است، چنان كه فرمود:" وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَ لا تَفَرَّقُوا" «3» و ما در تفسير آن بيان كرديم كه مراد از اين اعتصام دسته جمعى، همان اخذ به كتاب و سنت است، و نيز بنا بر اين حمل، مراد از" لا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ" همانطور كه گفتيم اين است كه جامعه مسلمين ايمن است از اضرار مجتمعات گمراه و غير مسلمان، بنا بر اين لازم نيست مسلمين خود را به تعب انداخته و بيش از حد متعارف در انتشار و تبليغ اسلام جديت بخرج دهند، و يا مراد اين است كه جائز نيست مسلمين از ديدن اينكه مجتمعات گمراه بشرى همه در شهوات و تمتع از مزاياى زندگى باطل خود فرو رفتهاند نسبت به هدايت دينى خود دلسرد گردند، زيرا مرجع همهشان بسوى خداست و بزودى خداى تعالى آنان را به آنچه كه كرده و مىكنند خبر مىدهد.بنا بر اين احتمال، آيه شريفه مورد بحث جارى مجراى آيه:" لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ. مَتاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ" «4» و همچنين آيه:(1) و نيست زندگى دنيا و كارهايى كه بمنظور رونق دادن آن انجام مىشود مگر بازيچهاى بيهوده و سرگرمى و غفلت از وظايف اساسى. سوره انعام آيه 32.(2) اين است مقدار رسايى دانش ايشان. سوره نجم آيه 30.(3) همگى تمسك جوييد به قرآن كه ريسمان خداست براى نجات از غرق و هلاكت، و متفرق نشويد. سوره آل عمران آيه 103.(4) اى محمد فريب ندهد تو را (غرض ساير مردمند) تصرفاتى كه كفار آزادانه در شهرها مىكنند، و خداوند آنان راى به كيفر گناهانشان عذاب نمىكند، چه اين متاع دنيا متاعى است اندك، بعد از اين تمتعات، جايگاهشان در جهنم خواهد بود و چه قرارگاه بدى است. سوره آل عمران آيه 197.
