آيه: 144 وَمِنَ الإِبْلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الأُنثَيَيْنِ أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاء إِذْ وَصَّاكُمُ اللّهُ بِهَـذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ - تفسیر نور سوره الأنعام نسخه متنی

آيه: 144 وَمِنَ الإِبْلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الأُنثَيَيْنِ أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاء إِذْ وَصَّاكُمُ اللّهُ بِهَـذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ

ترجمه:

و از شتر دو زوج (نر و ماده ) و از گاو دو زوج (نر و ماده ) را (براي شما حلال كرده است ) بگو: آيا خداوند نرهاي اين دو را حرام كرده يا ماده ها را يا آنچه را كه شكم آن دو در برگرفته است ? يا مگر شما شاهد و حاضر بوده ايد كه خداوند به حرمت اين گوشت ها به شما سفارش كرده است !? پس كيست ستمكارتر از كسي كه به خداوند، دروغ بندد تا مردم را از روي ناداني گمراه سازد? قطعا خداوند، گروه ستمكار را هدايت نمي كند.

نكته ها:

كلمه ي ((زوج )) هم به مجموع نر و ماده گفته مي شود و هم به هر يك از نر و ماده به تنهايي . در اين آيه به هر كدام به تنهايي گفته شده و مراد از هشت جفت ، هشت عدد است ، چهار نر و چهار ماده كه چهار تا در آيه 143 و چهار تا در آيه 144 بيان شده است . در آيه

45- سوره ي نجم نيز كلمه ي ((زوج )) در يك فرد بكار رفته است ، نه در دو تا. (خلق الزّوجين الذّكر والانثي ).

در آيه 6 سوره ي زمر، خلقت هشت نر و ماده ي حيوانات در كنار خلقت انسان بيان شده است . (خلقكم من نفس واحده، ثم ّ جعل منها زوجها وانزل لكم من الانعام ثمانيه ازواج ).

احتمال دارد كه ترتيب نام بردن از حيوانات چهارگانه ، اشاره به برتري آنها در مصرف باشد.

(گوسفند، بز، شتر و گاو).

در بعضي روايات ، ((ثمانيه ازواج )) به 16 فرد تفسير شده كه اين چهار حيوان هر كدام دو نوع يكي نر يكي ماده و هر كدام اهلي و وحشي دارد. امام هادي (ع)فرمود: گاوميش از نوع گاو وحشي است . (495) .

پيام ها:

1- براي خرافه زدايي از دين ، بايد عقائد حق ّ را بسيار باز و روشن مطرح كرد. (ثمانيه ازواج ...)

2- در فتوا يا عقيده به حلال و حرام چيزي ، علم لازم است . (نبّئوني بعلم )

3- حلال بودن نيازي به دليل ندارد زيرا اصل در خوردني ها حلّيّت است بلكه حرام بودن دليل لازم دارد. (قل الذكرين حرّم ام الانثيين ... نبئوني بعلم )

4- افترا بر خدا، بزرگ ترين ظلم است . (فمن أظلم ممّن افتري علي اللّه )

5- دروغ بستن به خدا، مايه ي گمراه ساختن مردم است . (ليضل ّالنّناس )

6- افترا، انسان را از هدايت پذيري خارج مي كند. (لايهدي )

7- باورها و عقائد يا بايد بر اساس علم و عقل باشد كه در آيه قبل خوانديم ، (نبّئوني بعلم ) و يا بر اساس شرع. (ام كنتم شهداء اذ وصّاكم الله )

495-تفسير برهان ، ج 1، ص 558