آيه: 93 وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ قَالَ أُوْحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْءٌ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثْلَ مَا أَنَزلَ اللّهُ وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلآئِكَةُ بَاسِطُواْ أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُواْ أَنفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَكُنتُمْ عَنْ آيَاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ - تفسیر نور سوره الأنعام نسخه متنی

آيه: 93 وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ قَالَ أُوْحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْءٌ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثْلَ مَا أَنَزلَ اللّهُ وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلآئِكَةُ بَاسِطُواْ أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُواْ أَنفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَكُنتُمْ عَنْ آيَاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ

ترجمه:

و كيست ظالم تر از آنكه بر خدا دروغي بست و يا گفت : به من وحي شده ، در حالي كه چيزي به او وحي نشده است . و نيز آن كس كه گفت : به زودي من هم مثل آنچه خدا نازل كرده نازل مي كنم . و (اي پيامبر!) اگر ببيني زماني را كه ستمگران در سكرات مرگ قرار گرفته و فرشتگان (براي قبض روح آنان ) دست هاي (قدرت ) خويش را گشوده و فرمان جان دادن مي دهند (و مي گويند:) امروز به خاطر نسبت هاي ناروا كه به خداوند مي داديد و از آيات او سرپيچي مي كرديد، به عذاب خواركننده كيفر داده خواهيد شد.

نكته ها:

در شأن نزول اين آيه چنين آمده است : شخصي به نام ((عبدبن سعد)) از نويسندگان وحي بود. رسول خدا(ص ) او را به خاطر خيانتي طرد كرد. او هم مردم را جمع كرده و مي گفت : من نيز مي توانم آياتي مثل قرآن بياورم .

بعضي هم شأن نزول آيه را ادّعاي پيامبري ((مسيلمه كذّاب )) دانسته اند كه در اواخر عصر پيامبر (ص ) پيش آمد و آيه را مدني پنداشته اند كه به امر پيامبر در اينجا گنجانده شده است .

((غمرات )) از ((غمره ))، به معناي شدايد لحظه ي مرگ است كه انسان را در كام خود فرومي برد.

برخي از مدّعيان پيامبري عبارت بودند از: مسيلمه در يمن ، أسود عنسي در يمن ، طليحه اسدي در بني اسد. (415) .

امام صادق (ع) فرمود: مراد از عذاب هون ، مرگ در حال تشنگي است . (416) .

امام باقر(ع)كساني را كه بي جهت ادّعاي امامت كنند، از مصاديق اين آيه دانسته اند. (417) .

پيام ها:

1- افترا به خداوند ظلم فرهنگي است و ادّعاي رهبري از سوي نااهلان ، بزرگ ترين ظلم است . (و من أظلم ممّن افتري ... أو قال اوحي الي ّ)

2- دشمن حق ّ، يا حق ّ را پايين مي آورد، يا خود را بالا مي برد. ابتدا مي گويد: قرآن افسانه است ، اگر موفّق نشد، مي گويد: من هم مي توانم مثل قرآن حرف هاي جالب بزنم . (سأنزل مثل ما أنزل اللّه ) در جاي ديگر مي خوانيم : (لو نشاء لقلنا مثل هذا) (418)

3- مدّعيان ناأهل ودروغين مناصب ديني ، بدجان مي دهند. (ولو تري اذالظّالمون ...)

4- كيفرهاي اخروي از لحظه ي مرگ شروع مي شود، به كافران مي گويند: جان بده ، بمير، (أخرجوا أنفسكم ) كه همراه با نوعي تحقير است .

5- روح انسان از جسم او مجرّد و مستقل ّ است . (أخرجوا أنفسكم )

6- كيفر توهين به وحي ودين ، عذاب مهين وخواركننده است . (تجزون عذاب الهون )

415-تفسير مراغي
416-تفسير نورالثقلين
417-تفسير عيّاشي
418-انفال ، 31