آيه: 151 قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَكُم مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَ ا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ - تفسیر نور سوره الأنعام نسخه متنی

آيه: 151 قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَكُم مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَ ا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ

ترجمه:

بگو: بياييد تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده بخوانم : چيزي را با او شريك مگيريد، و به پدر و مادر نيكي كنيد، و فرزندانتان را از ترس تنگدستي نكشيد. ماييم كه به شما و آنان روزي مي دهيم ، و به كارهاي زشت ، چه آشكار وچه پنهان ، نزديك نشويد، و نفسي را كه خداوند (كشتن آن را) حرام شمرده ، جز به حق ّ (مثل قصاص يا دفاع) نكشيد، اينهاست آنچه خداوند شمارا به آن توصيه فرموده ، باشد كه تعقّل وانديشه كنيد.

نكته ها:

در اين آيه و دو آيه بعد، به چند اصل مهم اشاره شده كه از مشتركات همه ي اديان آسماني است ، در تورات هم (سفر خروج ، باب 20) مشابه اين دستورها آمده است .

دو نفر از سران مدينه به حضور پيامبر(ص ) رسيدند. همين كه حضرت اين آيات را خواند، مسلمان شده و درخواست مبلّغ كردند. پيامبر نيز ((مصعب بن عمير)) را همراهشان فرستاد.

اين حركت زمينه ساز مسلمان شدن مردم مدينه گشت .

قرآن در چهار آيه (506) نسبت به پدر و مادر سفارش كرده است و در هر چهار مورد همراه با مسأله ي توحيد و نهي از شرك است . همان گونه كه در آفرينش اوّل خداست ، بعد پدر و مادر. در اين آيات هم اوّل توحيد است ، بعد نيكي به والدين ، ضمنا اين آيه چون محرّمات را مي شمرد، پس ترك احسان به والدين هم حرام است .

پنج دستور اين آيه چنان به يكديگر پيوند دارند كه گويا يك دستورند. (وصّاكم به ) ضمير ((به )) مفرد است .

امام صادق (ع) فرمود: احسان به والدين ، يعني كاري نكنيم كه آنان وادار به درخواست و سؤالي از ما شوند. (507) .

پيام ها:

1- بيان احكام الهي براي مردم ، يكي از وظايف انبياست . (أتل ما حرّم )

2- چون اصل در همه چيز، حلال بودن است ، از اين رو حلالها شمارش نشده و فقط محرّمات گفته شده است . (أتل ما حرّم )

3- محرمات دين ، از سوي خداست و پيامبر از پيش خود چيزي را حرام نمي كند. (حرّم ربّكم )

4- ممنوعيّت منكرات ، جهت تكامل و تربيت انسان است . (حرّم ربّكم )

5- چون شرك ، ريشه ي مفاسد است ، در رأس محرّمات آمده است . (الاّ تشركوا)

6- بعد از يكتاپرستي ، احسان به والدين آمده است . (بالوالدين احسانا)

7- دستورهاي اين آيه همه در قالب نهي است ، مگر نيكي به پدر و مادر كه در قالب امر است . يعني نه تنها نيازاريد، بلكه احسان كنيد. (و بالوالدين احسانا)

8- فرزندكشي و سقط جنين از ترس فقر، عملي جاهلانه است ، اگر خدا ضامن روزي است ، چه ترسي از فقر? (نحن نرزقكم )

9- هم اصلاح جامعه از مفاسد لازم است ، هم اصلاح روح از رذايل . (ما ظهر منها و ما بطن )

10- برخي از گناهان چنان خطرناك است كه نزديك آنها هم نبايد رفت . (لاتقربوا)

11- دستورات الهي ، مطابق عقل يا زمينه شكوفايي آن است . (لعلّكم تعقلون )

506-بقره ، 83، نساء ، 36، انعام ، 151 و اسراء ، 23
507-كافي ، ج 2، ص ;157 بحار، ج 71، ص 39