آيه: 47 قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ يُهْلَكُ إِلاَّ الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ
ترجمه:
بگو: چه خواهيد كرد اگر عذاب خداوند، به طور پنهان و ناگهاني يا آشكارا به سراغ شما آيد، آيا جز گروه ستمگران هلاك خواهند شد?.نكته ها:
شايد مراد از ((بغته)) به هنگام خواب در شب و مراد از ((جهره)) به هنگام كار در روز باشد.مثل آيه ي (أتاها أمرنا ليلا أونهارا) (344) ، شايد مراد از ((بغته))، عذاب هاي بي مقدّمه باشد و مقصوداز ((جهره))، عذاب هايي كه آثارش از روز اوّل آشكار شود، مثل ابرهاي خطرناك كه بر سر قوم عاد فرود آمد. چنانكه در جاي ديگر مي خوانيم : (قالوا هذا عارض ممطرنا بل هو ما استعجلتم به ريح فيها عذاب أليم ) (345) .سؤال : اين آيه مي گويد: تنها ظالمين از عذاب الهي هلاك مي شوند، در آيه اي ديگر (و اتّقوا فتنه لا تصيبن ّالّلذين ظلموا منكم خاصّه) (346) فراگيري فتنه و شعله هاي عذاب نسبت به همه بيان شده و هشدار داده شده است ، چگونه مفهوم اين دو آيه قابل جمع است ?.پاسخ : در تفسير كبير فخررازي و مجمع البيان آمده است : هر فتنه اي هلاك نيست . در حوادث تلخ ، آنچه به ظالمان مي رسد هلاكت و قهر است ، و آنچه به مؤمنان مي رسد، آزمايش و رشد است .پيام ها:
1- پيامبر براي بيداري وجدان ها، مأمور به سؤال وپرسش از آنان است . (قل أرايتكم )2- از سركشي خود و مهلت الهي مغرور نشويد، شايد عذاب خدا ناگهاني فرارسد. (بغته)3- وقتي عذاب خدا آيد، هلاكت قطعي است ، نه خودشان و نه ديگران قدرت دفاع ندارند. (عذاب الله يهلك )4- كيفرهاي الهي ، به خاطر ظلم مردم و عادلانه است . (يهلك ... الظالمون )5- اعراض از دعوت انبيا، ظلم است . (هم يصدفون الظالمون )344-يونس ، ; 24 تفسير روح المعاني
345-احقاف ، ; 24 تفسير اطيب البيان
346-انفال ، 25 49615