لطفا منتظر باشید ...
آيه: 148 سَيَقُولُ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ لَوْ شَاء اللّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلاَ آبَاؤُنَا وَلاَ حَرَّمْنَا مِن شَيْءٍ كَذَلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم حَتَّى ذَاقُواْ بَأْسَنَا قُلْ هَلْ عِندَكُم مِّنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا إِن تَتَّبِعُونَ إِلاَّ ا لظَّنَّ وَإِنْ أَنتُمْ إَلاَّ تَخْرُصُونَ
ترجمه:
به زودي كساني كه شرك ورزيده اند، خواهند گفت : اگر خدا مي خواست ، نه ما و نه پدرانمان شرك نمي آورديم و هيچ چيزي را (از سوي خود) حرام نمي كرديم . كساني كه پيش از آنها بودند (نيز پيامبران قبلي را) اينگونه تكذيب كردند تا آنكه طعم قهر و عذاب مارا چشيدند. بگو: آيا براي شما دانشي هست ? آن را براي ما آشكار كنيد! شما جز از گمان و خيال پيروي نمي كنيد و شما جز حدس زن و دروغگوياني بيش نيستيد.نكته ها:
در اين آيه يك خبر غيبي از آينده مطرح است كه مشركان چه خواهند گفت ، (سيقول الّذين اشركوا) آن آينده به وقوع پيوست و آنچه پيشگويي شده بود آنان گفتند. (و قال الّذين اشركوا) (503) .اين بهانه كه ((اگر خدامي خواست ، ما و پدرانمان مشرك نمي شديم )) بارها توسّط مشركان مطرح شده است ، چنانكه در آيه 35 سوره ي نحل و آيه 20 سوره زخرف نيز آمده است .سؤال : اين آيه سخن مشركان را نقل مي كند كه اگر خدا از شرك ما راضي نيست ، چرا ما را از آن باز نمي دارد? پس شرك ما مورد رضاي خداست !.پاسخ : انجام هر كار از هر كسي ، از مدار قدرت خداوند بيرون نيست ، لكن اراده و مشيّت خداوند آن است كه انسان راه خود را آزادانه انتخاب كند. دولت كه آب و برق و گاز را به منزل ما مي آورد، اين امكانات ، دليل راضي بودن دولت به سوء استفاده ما نيست . خداوند به انسان عقل و وحي عطا كرده و راه حق ّ و باطل را به او نشان داده و او را در انتخاب آزاد گذاشته ، ولي اراده و اختيار، نشانه ي راضي بودن او به خلاف ما نيست .خداوند، خواهان ايمان اختياري مردم است نه اجبار آنان به ايمان آوردن . در قرآن بارها آمده است كه : اگر خدا مي خواست ، همه را هدايت مي كرد و پيامبر هم حق ّ اكراه و اجبار مردم به ايمان را ندارد.پيام ها:
1- رهبران و انديشمندان ديني بايد خود را براي پاسخگويي به شبهات و بهانه جويي هاي آينده آماده كنند. (سيقول )2- فرستادن انبيا و كتب آسماني براي آنست كه مردم با آزادي و اختيار، موحد شوند. پس منطق مشركين (كه اگر خدا مي خواست با قهر و قدرت مانع شرك ما مي شد) غلط است . (لوشاء الله ما اشركنا)3- بدتر از گناه ، توجيه آن است . مشركان ، شرك خود را توجيه كرده و آن را مشيّت الهي مي دانستند. (لوشاء الله ما اشركنا) (جبرگرايي ، بهانه اي است براي فرار از مسئوليّت )4- مشركين ، انحراف خود را با تاريخ نياكان خود توجيه مي كردند. (لو شاء الله ما اشركنا و لاآباؤنا)5- عقيده به جبر، از توجيهات بي اساس منحرفان است . (لو شاء الله ما اشركنا) شيطان هم كه رهبر منحرفان است ، گمراهي خود را به خدا نسبت داد و چنين گفت : (رب ّ بما أغويتني ) (504) 6- مخالفان ، همواره با اهرم جبر، به تكذيب پيامبران پرداخته اند. (كذلك كذّب الّذين من قبلهم ) 7- قرآن از مخالفان هم تقاضاي حجّت و دليل مي كند. (قل هل عندكم من علم )8- آنان كه به بهانه ي سرنوشت ، از مسئوليّت مي گريزند، منتظر چشيدن قهر خدا باشند. (ذاقوا بأسنا)9- طرفداران جبر، منطق ندارند و در پي خيالاتند. (ان تتّبعون الاّ الظن )10- اگر به جاي علم و يقين ، در پي ظن و گمان باشيم ، گمراه خواهيم شد. (ان انتم الاّ تخرصون )503-نحل ، 35
504-حجر، 39
