ليكن اين دو وجه سخيف و نادرست است، زيرا اساس آن دو، بر يك مبناى غلطى است، و آن اين است كه معذبين، كفار آيندهاند، نه همان كفارى كه استهزاءشان در آيه نقل شد، با اينكه ظاهر جمله:" أَلا يَوْمَ يَأْتِيهِمْ ..." اين است كه معذبين همان استهزاءكنندگانى هستند كه گفتند:" ما يَحْبِسُهُ"." أَلا يَوْمَ يَأْتِيهِمْ لَيْسَ مَصْرُوفاً عَنْهُمْ وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ"- اين آيه به منزله جواب از گفتار كفار است كه گفتند:" ما يَحْبِسُهُ" و اين سؤال، گفتارى است كه در موقعيت استهزاء واقع شده چون در معناى رد آن عذابى است كه با آن تهديد شدند و حاصلش اين بود كه:اگر اين عذابى كه خداى تو ما را به آن تهديد مىكند حق بود در نازل كردنش درنگ نمىكرد، و هيچ سببى نيست كه خدا به انتظار آن سبب از فرستادن عذاب صرفنظر كند، چون اگر سببى باشد، ايمان آوردن ما است، كه ما ابدا ايمان نخواهيم آورد و از كفر خود دست بر نخواهيم
داشت، پس درنگ در فرستادن عذاب هيچ وجه صحيحى ندارد و وجه صحيح در تعجيل آن است، و اين خود كاشف است از اينكه تهديد مذكور از قبيل تهديد كاذب است.
(1) پس خداى تعالى بزودى قومى را خواهد آورد كه دوستشان دارد، و آنان نيز او را دوست دارند، قومى كه در برابر مؤمنين خوار و عليه كفار شكستناپذيرند، در راه خدا جهاد مىكنند و از ملامت هيچ ملامتگرى نمىترسند." سوره مائده، آيه 54"(2) خدا به كسانى از شما كه ايمان آوردند و اعمال صالح كردند وعده داده كه بزودى آنان را جانشين كفار در زمين خواهد كرد، همانطور كه مؤمنين قبل از ايشان را جايگزين كفار نمود، و بزودى آنان را در عمل به دينى كه خدا برايشان پسنديده متمكن خواهد ساخت ... تا مرا بپرستند و چيزى را شريك من در پرستش نگيرند." سوره نور، آيه 55"(3 و 4) تفسير مجمع البيان، ج 3، جزء 11، ص 119.