معناى جمله:" بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ" كه فرعون، پيروان خود را بدان وارد مى‏كند ‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 10

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 10

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و بعضى «1» در تاييد اين قول استدلال كرده‏اند به آيه شريفه" وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذابِ النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْها غُدُوًّا وَ عَشِيًّا وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ" «2»، چون اين آيات دلالت دارد كه خداى تعالى آل فرعون را از همان حين مردنشان و قبل از آنكه قيامت به پا شود عذاب مى‏كند، ليكن بر خواننده پوشيده نيست كه اين آيات در خلاف آن منظورى ظهور دارد كه مفسرين نامبرده براى اثبات آن به اين آيات استدلال كرده‏اند، به علت اينكه تعبير اين آيات در عذاب قبل از قيامت و عذاب بعد از قيامت دو جور است، در باره عذاب قبل از قيامت فرموده:" عرضه بر آتش مى‏شوند" يعنى صبح و شام آتش را به آنان نشان مى‏دهند، و در باره عذاب روز قيامت فرموده:" فرمان مى‏رسد كه آل فرعون را در شديدترين عذاب داخل سازيد".

معناى جمله:" بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ" كه فرعون، پيروان خود را بدان وارد مى‏كند ‏

" بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ"، كلمه" ورد" به معناى آبى است كه انسان و حيوانات تشنه به لب آن مى‏آيند و از آن مى‏نوشند، راغب در مفردات گفته: كلمه" ورد" در اصل لغت به معناى قصد رفتن بسوى آب است و به تدريج در چيزهاى ديگر استعمال شده، مثلا گفته‏اند:" وردت الماء- به لب آب رفتم" و يا" أرد الماء- به لب آب مى‏روم"، مصدر آن ورود و اسم فاعلش وارد و اسم مفعولش مورود است و نيز مى‏گويند:

" و قد اوردت الإبل الماء- به تحقيق شتران به لب آب رسيدند"، خداى تعالى نيز در قرآن آن را استعمال نموده، در باره مسافرت موسى (ع) به طرف مدين و رسيدنش به لب آب آن محل فرموده:

" وَ لَمَّا وَرَدَ ماءَ مَدْيَنَ- همين كه به لب آب مدين رسيد" و كلمه" ورد" به معناى آبى است كه پس از تلاش انسان و حيوان و چرخيدنش به دنبال آن به گلويش مى‏ريزد. «3»

و بنا به گفته وى در جمله مورد بحث استفاده و مجازگويى لطيفى به كار رفته چون آن هدف نهايى كه جنس انسان در تلاشهاى خود منظور دارد را تشبيه كرده به آبى كه انسانهاى لب تشنه به دنبالش مى‏چرخند و در نتيجه گوارايى سعادت و شيرينى رسيدن به هدف تشبيه شده به آن آبى كه پس از تلاش بسيار به گلوى لب تشنه مى‏رسد و معلوم است كه سعادت نهايى انسان عبارت است از رضوان الهى و خشنودى خدا و بهشت او، و ليكن پيروان فرعون بعد از آنكه‏
در اثر پيروى امر آن طاغى گمراه شدند،


(1) تفسير المنار، ج 12، ص 152.

(2) و بر آل فرعون بدترين عذاب كه همان عذاب غرق شدن باشد نازل شد و بعد از غرق شدن، همه روزه، صبح و شام بر آتش عرضه مى‏شوند تا آنكه قيامت برسد و در قيامت فرمان صادر مى‏شود كه آل فرعون را در شديدترين عذاب داخل سازيد.

" سوره مؤمن، آيه 45 و 46"

(3) مفردات راغب، ماده ورد.

/ 573