ملاك فضيلت، پاكى نفس و صفاى باطن است نه امتيازات و برتريهاى مادى و ظاهرى‏ ‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 10

و كوتاه سخن اينكه سران كفار قوم نوح معتقد بودند به اينكه طبقه ضعيف در مجتمع انسانى، به عنوان انسانى منحط و يا حيوانى به صورت انسان است، و اگر به درون مجتمع انسانها داخل شده و در زندگى شريك آنها مى‏شود براى اين است كه انسانهاى واقعى يعنى طبقه اشراف از نيروى كارى او بهره‏مند شده و كارهاى دشوارى را كه در زندگى دارند به دوش او بگذارند، و معلوم است كه عكس اين قضيه هرگز رخ نمى‏دهد، يعنى طبقه اشراف هيچگاه خدمتى به طبقه ضعيف نمى‏كنند، بلكه اين طبقه از هر كرامت و احترامى محروم، و از حظيره شرافت مطرود، و از رحمت و عنايت مايوس هستند.

اين است آن ديدگاهى كه سران قوم كافر داشته و آن را زيربنا و تكيه‏گاه همه مسائل مجتمع خود قرار داده بودند، و نوح (ع) به مبارزه با اين طرز فكر برخاسته و خطاب به ايشان گفت:" وَ لا أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَنْ يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْراً- من به طبقه ضعيف كه به من ايمان آورده و در نظر شما خوار و حقير مى‏آيند هرگز نمى‏گويم كه خدا هيچ خيرى به آنان نخواهد داد."

ملاك فضيلت، پاكى نفس و صفاى باطن است نه امتيازات و برتريهاى مادى و ظاهرى‏ ‏

آن گاه به منظور اينكه سران كافر را به اشتباهشان و به بطلان اعتقادشان متذكر كند، فرمود:

" اللَّهُ أَعْلَمُ بِما فِي أَنْفُسِهِمْ- خدا بهتر مى‏داند كه در دلهاى آنان چه ارزشها و يا ضد ارزشهايى وجود دارد."

يعنى از ديدگاه شما، طبقه مؤمن به علت ضعفى كه در ظاهر حال آنان مشاهده مى‏شود طبقه‏اى خوار و بى مقدار مى‏آيند، و براى آنان هيچ ارزش و احترامى قائل نيستيد، در حالى كه ملاك در احراز خير واقعى و داشتن كرامت و حرمت، ظاهر حال افراد نيست، بلكه ملاك در اين باب و مخصوصا در داشتن خيرات و كرامات الهى نفوس بشر است كه اگر به زيور فضائل درونى و مناقب معنوى آراسته باشد داراى كرامت هست، و گرنه، نه، و در تشخيص اين كه اين مؤمنين چگونه باطنى دارند، و خفاياى دلهايشان چيست، نه من راهى دارم و نه شما، تنها كسى كه از باطن دلها آگاه است خداى تعالى است، پس من و شما حق نداريم به محروميت آنان از خير و سعادت حكم كنيم.
نوح (ع) بعد از بيان آن حقيقت با جمله" إِنِّي إِذاً لَمِنَ الظَّالِمِينَ- در اين صورت- كه اگر آنها را از خود برانم- از ستمكاران خواهم بود.

" سبب دورى گزيدن و اجتنابش از داورى در باره طبقه مؤمن و ضعيف را بيان نمود، و معناى اين قسمت از كلام آن جناب اين است كه داورى در باره باطن دل مردم، بى مدرك حرف زدن است، و من نمى‏توانم به گزاف و بدون دليل خير را بر كسانى كه ممكن است مستحق آن باشند تحريم كنم، زيرا اين عمل ظلم است، و بر هيچ انسانى نمى‏سزد كه حتى قصد ظلم كرده و خود را در زمره ستمكاران قرار دهد.