لطفا منتظر باشید ...
از قبيل پيشبرد هدف و اتمام حجت بر آن مترتب شود زشت نيست و به همين جهت قرآن كريم در جاى ديگر نسبت سخريه را به خود خداى تعالى داده و فرموده: " فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ" «1».نكته ديگرى كه در آيه مورد بحث است اين است كه با آوردن جمله" كَما تَسْخَرُونَ" مماثلت و به يك اندازه بودن سخريه را معتبر فرموده است." فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ" سياق آيه حكم مىكند به اينكه حرف" فاء" براى اين بر سر جمله" فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ" آمده كه مطلب را متفرع بر جمله شرطيه قبل يعنى:" إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ" بسازد، و بفهماند كه جمله مورد بحث متن همان سخريهاى است كه نوح (ع) از كفار كرده، و به عبارت سادهتر اينكه سخريه آن جناب از كفار همين بوده كه به آنان فرموده:" آن عذابى كه وعدهاش را دادهام گريبان هر كس را بگيرد خوارش مىسازد" و جمله:" مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ ..."، متعلق به جمله" تعلمون" است تا معلوم آن علم باشد، يعنى به زودى مىدانيد كه" مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ".و معناى آيه اين است كه اگر ما را مسخره كنيد ما نيز شما را مسخره مىكنيم يعنى مىگوييم به زودى خواهيد فهميد كه چه كسى دچار عذاب مىشود ما و يا شما؟ و اين قسم سخريه، سخريه با سخن حق است.
و در جمله" مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ" منظور از عذاب، عذاب دنيوى است كه موجب انقراض و ريشه كن شدن مىشود، و آن همان عذاب غرق است كه سرانجام آن قوم كافر را منقرض نموده و خوار و ذليل كرد، و مراد از" عذاب مقيم" در جمله" وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ" عذاب آتش در آخرت است كه عذابى است ثابت و دائمى، دليل بر گفتار ما نيز كه گفتيم عذاب اول دنيوى و عذاب دوم اخروى است، مقابلهاى است كه در اين دو واقع شده، و كلمه عذاب- به صورت نكره يعنى بدون الف و لام در عبارت- تكرار شده و اولى توصيف به اخزاء و دومى به اقامه شده.و چه بسا كه بعضى «2» از مفسرين جمله" فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ" را جملهاى تام گرفته و
گفتهاند متعلق اين جمله در عبارت نيامده و نفرموده چه چيز را مىدانند و آن گاه جمله" مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ" را ابتداى كلام نوح گرفتهاند، ليكن، اين توجيه و تفسير از سياق آيه دور است.
(1) آنان را مسخره مىكنند خداى تعالى هم ايشان را مسخره مىكند، و براى ايشان است عذابى دردناك. " سوره توبه، آيه 79" (2) مجمع البيان، ج 5، ص 159، چاپ ايران.
?
