لطفا منتظر باشید ...
امتحان خالص در آمده و قرب الهى را بر هر چيزى مقدم داشتند، به شهادت اينكه خداى تعالى ايمان آنان را دو بار در ضمن نقل داستان تصديق كرد، يك بار آنجا كه فرمود:
" إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ" و بار ديگر در آنجا كه فرمود:" وَ مَنْ آمَنَ وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِيلٌ"." وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ يَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِيمٌ" - گويا كلمه" امم" مبتدايى است براى خبرى كه حذف شده، و تقدير كلام" و ممن معك امم ..."، و يا" و هناك امم ..." باشد، يعنى" و از آنان كه با تواند امتى هستند كه ..." و يا:" در اين ميان امتى هستند كه ..."در اينجا سؤالى پيش مىآيد، و آن اين است كه چرا نفرمود:" قيل يا نوح اهبط بسلام منا و بركات عليك و على امم ممن معك و متاع لامم آخرين سيعذبون- به نوح گفته شد اى نوح به سلامتى و بركاتى از ناحيه من بر تو و بر امتهايى از آنان كه با تواند پياده شو، به سلام و بركاتى بر شما و متاعى براى امتهايى ديگر كه به زودى عذاب مىشود"، جوابش به زبان ساده اين است كه نخواست آن طايفه را داخل آدم حساب كند، بلكه خواست از موقف احترام طردشان كرده و بفرمايد:" البته در اين ميان امتهايى ديگر هستند كه ما به زودى بهرهمندشان مىكنيم، و سپس عذاب مىشوند، و اينها مانند طايفه اول با اذن كرامت و بزرگى، ماذون در تصرف در متاعهاى حيات نيستند".و در اين آيه جهاتى از تعظيم گوينده هست كه بر خواننده پوشيده نيست، يكى اينكه نام گوينده را نبرد و فرمود:" قيل"، و ديگر اينكه خطاب را متوجه شخص نوح كرد (و ديگران را قابل خطاب نشمرد) و ديگر اينكه در دو جا از گوينده تعبير به" ما" كرد و فرمود:" بِسَلامٍ مِنَّا- سلامى از ما" و" سنمتّعهم- به زودى ايشان را بهرهمند مىكنيم" و جهاتى ديگر نظير اينها.و نيز روشن گرديد كه تفسيرى كه بعضى از مفسرين براى جمله" عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ" كرده و گفتهاند: تقدير آن" على امم من ذرية من معك" است. «1» تفسير درستى نيست براى اينكه اولا تقدير گرفتن، جز در مورد ضرورت خلاف اصل است، و ثانيا با تقدير گرفتن ذريه، همراهان نوح (ع) از مورد خطاب خارج مىشوند، و همچنين تفسير آن مفسر ديگر كه گفته: منظور از كلمه" امم"، ساير حيواناتى است كه با نوح (ع) در كشتى بودند، چون خداى سبحان در آن حيوانات بركت قرار داده بود. «2» ولى فساد اين تفسير از تفسير قبلى روشنتر است «3».
(1) مجمع البيان، ج 3، ص 166، ط بيروت، (از 10 جلدى).(2) مجمع البيان، ج 5، ص 168.(3) براى اينكه از حيوانات تعبير به" امم" نمىكنند، زيرا اولا تعبير از حيوانات به كلمه" ما" مىآيد نه به كلمه" من"، و در ثانى اين از ادب خارج است كه به نوح (ع) گفته شود حيواناتى كه با تو در كشتى هستند." مترجم"
