ترجمه تفسیر المیزان جلد 10

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 10

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

آيه مورد بحث حكايت كلام ملائكه است كه به عنوان دستورى ارشادى و به منظور نجات او از عذابى كه صبح همان شب بر قوم نازل مى‏شود با وى در ميان نهاده‏اند و در اين كلام مخصوصا جمله" إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ- موعد عذاب اين قوم صبح همين شب است" بويى از عجله و شتابزدگى هست.
و معناى آيه اين است كه ما نوجوانانى از جنس بشر نيستيم بلكه فرستادگانى هستيم براى عذاب اين قوم و هلاك كردنشان پس تو خود و اهلت را نجات بده، شبانه تو و اهلت در قطعه‏اى از همين شب حركت كنيد و از ديار اين قوم بيرون شويد كه اينها در صبح همين شب به عذاب الهى گرفتار گشته هلاك خواهند شد و بين تو و صبح، فرصت بسيارى نيست و چون حركت كرديد احدى از شما به پشت سر خود نگاه نيندازد.

بعضى «1» از مفسرين گفته‏اند مراد از كلمه" التفات" توجه و ميل به مال و اثاث است، خواسته‏اند بگويند از متاع‏هايى كه در اين شهر هست چيزى با خود نبريد و يا التفات به معناى تخلف از حركت شبانه است ليكن اين دو احتمال چيزى نيست كه انسان به آن التفاتى بكند.
" إِلَّا امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصِيبُها ما أَصابَهُمْ"- از ظاهر سياق برمى‏آيد كه اين جمله" استثناء از كلمه" أهلك" باشد نه از كلمه" أحد" چون اگر از كلمه" أحد" باشد، معناى آيه چنين مى‏شود:

" و كسى از شما هنگام رفتن به پشت سر خود نگاه نكند مگر همسرت" و اين معنا درست به نظر نمى‏رسد چون دنبالش مى‏فرمايد:" زيرا كه او به همان عذابى مى‏رسد كه آنها به آن خواهند رسيد" و اين جمله علت استثناء همسر او را بيان مى‏كند، و خداى تعالى در جاى ديگر نيز به بيانى صريح‏تر فرموده:" إِلَّا امْرَأَتَهُ قَدَّرْنا إِنَّها لَمِنَ الْغابِرِينَ" «2».

" إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَ لَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ"- يعنى موعد هلاكت اين قوم صبح است و صبح به معناى اول روز و بعد از طلوع فجر است كه افق رو به روشن شدن مى‏گذارد هم چنان كه در جاى ديگر اين موعد را به همان طلوع فجر معنا كرده نه طلوع خورشيد و فرموده:" فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُشْرِقِينَ" «3».

جمله اولى از دو جمله مورد بحث فرمان" فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ" را تعليل مى‏كند و مى‏فهماند اگر گفتيم:


(1) مجمع البيان، ج 5، ص 184، چاپ ايران.

(2) مگر همسرت را كه ما تقدير كرده‏ايم كه از هالكان باشد." سوره حجر، آيه 60"

(3) صيحه آسمانى آنان را در حالى كه در هنگام طلوع فجر قرار داشتند بگرفت." سوره حجر، آيه 73"

/ 573