ترجمه تفسیر المیزان جلد 10

بعضى از مفسرين گفته‏اند: جمله" كَأَنْ لَمْ يَلْبَثُوا" صفت است براى كلمه" يوم" و معناى آيه اين است:

" روزى كه به نظرشان مى‏رسد فاصله بين دنيا و آخرت بيش از ساعتى‏
طول نكشيد آنان را محشور مى‏كنيم". و يا صفت است براى مصدرى كه از جمله" يحشرهم" مستفاد مى‏شود، كه همان حشر باشد (در نتيجه معناى آيه اين است كه: روز قيامت آنان را محشور مى‏كنيم حشرى كه به نظرشان مى‏رسد بيش از ساعتى از روز طول نكشيده) بعضى ديگر گفته‏اند: جمله" يَتَعارَفُونَ بَيْنَهُمْ" صفت است براى كلمه" ساعة" (و معناى آيه اين است كه: آنان را محشور مى‏كنيم، روزى كه به نظرشان مى‏رسد بيش از يك ساعت از ساعت‏هاى متداول در بين آنان طول نكشيد). ولى اين دو نظريه از احتمالهاى دورى است كه لفظ آيه هيچ مساعدتى با آن ندارد.
و به هر حال، در اين آيه به داستان لقاء اللَّه كه در اول سوره آمده بود رجوع شده، و نيز به مساله آمدن تاويل دين و معارف آن انعطافى دارد.

پس گويا فرموده: اين كفار هر چند كه هنوز تاويل قرآن و دين بر ايشان نيامده مع ذلك نبايد مغرور به مظاهر اين زندگى مادى دنيايى بشوند و مدت آن را بسيار بپندارند، و روز فرا رسيدن مرگ را روزى بسيار دور خيال كنند، براى اينكه به زودى نزد خداوند متعال محشور مى‏شوند و آن وقت به عيان مشاهده مى‏كنند كه زندگى دنيا جز متاعى اندك نبود، و ماندنشان در دنيا نيز جز ساعتى كوتاه نبوده، از همان روزهاى متعارف در بين خودشان.
پس، در آن روز خسران و بدبختيشان كه در اثر تكذيب لقاء اللَّه گريبانشان را گرفته بود برايشان هويدا و محسوس مى‏شود، چون در آن روز تاويل دين مى‏آيد، و حقيقت امر مكشوف مى‏گردد و نور توحيد آن طور كه هست ظهور مى‏كند و همه به وضوح مى‏فهمند و مى‏بينند كه ملك تنها از خداى واحد قهار جل شانه است.