تعريف صفات مشترك - شمیم ولایت نسخه متنی

تعريف صفات مشترك

صفات مشترك اوصافي هستند كه هم وصف ذات خداوند و هم وصف فعل او قرار مي‏گيرند، مانند وصف حق و علم. از اين‏رو، مي‏توان گفت كه اسماي حسناي خداوند نيز سه قسم است:

1. اسم‏هاي مختص صفات ذاتي، مانند حي و قادر.

2. اسم‏هاي مختص صفات فعلي، مانند خالق، رازق و ربّ.

3. اسم‏هاي مشترك كه هم در صفت ذات و هم در صفت فعل به كار مي‏رود، مانند حقّ و عليم.

تشخيص ذاتي يا فعلي بودن اسماي مشترك كه درباره خداي سبحان به كار رفته است، با توجه به قراين و شواهد، امكان‏پذير خواهد بود، براي نمونه به استعمال دو اسم در قرآن كريم اشاره مي‏كنيم:

يكم. اسم «حق»

قرآن كريم اسم حق را در موارد متعددي به كار برده است كه به بعضي از آن‏ها اشاره مي‏كنيم:

1. اطلاق «حق» بر ذات خداوند؛ مانند: (فتعالي الله الملك الحقّ... )[1]و (...ويعلمون أنّ الله هو الحقّ المبين)[2]. در اين آيات، همراه اسم «الله» كه براي ذات مستجمع جميع كمالات است، اسم حق نيز بر ذات خداوند اطلاق شده است.

2. استعمال «حق» به عنوان وصف ذات خداي سبحان، مانند (فذلكم الله ربّكم الحقّ... )[3] كه در آن «الله» به وصف «حق» متّصف شده است.

[1] ـ سوره مؤمنون، آيه116.

[2] ـ سوره نور، آيه25.

[3] ـ سوره يونس،آيه32.