كيفيّت شناختن علي(عليه‌السلام) - شمیم ولایت نسخه متنی

كيفيّت شناختن علي(عليه‌السلام)

يكم

بنابراين كه اميرالمؤمنين(عليه‌السلام) همتاي جهان آفرينش باشد، معرفت آن
حضرت(عليه‌السلام) نظير شناخت جهان عيني، داراي مراتبِ متنوّع است، زيرا مبناي معرفت برخي حسّ و تجربه احساسي است و مدار شناخت بعضي، تعقّل و برهان عقلي است و پايه ادراك گروه ديگر، شهود و عرفان قلبي است.

آنان‏كه موجودهاي عيني جهان آفرينش را با مبناي حسّ و تجارب احساسي مي‏شناسند، اساس معرفت علي بن ابي‏طالب(عليه‌السلام) را در بررسي تاريخي و گزاره‏هاي سمعي و بصري جست‏وجو مي‏نمايند و از عُمْق و سَمْك معارف عقلي آن حضرت(عليه‌السلام) محروم هستند.

آنان‏كه حقايق جهان عيني را با براهين عقلي مي‏فهمند، با تحليل حكيمانه نهج‏البلاغه و ديگر مآثر و آثار قيّمِ آن حضرت(عليه‌السلام) از عُمق درياي علم و از سَمْك و ارتفاع آسمان دانش عَلَوي، در حدّ علم حصولي و شناخت مفهومي بهره‏مند مي‏گردند، ولي از شهود عيني علوم آن حضرت(عليه‌السلام) بي‏نصيب هستند.

آنان‏كه اسماي حسناي اِلهي را با مَشاهِد قلبي مي‏يابند و با «عين اليقين» آيات خداوند را مي‏نگرند، گرچه از ديگران در معرفت اسرار عَلَوي كاميابند، ليكن ازاكتناهِ مقامِ علمي آن‏حضرت(عليه‌السلام) محروم خواهند بود.

دوم

بنابر اين كه اميرالمؤمنين(عليه‌السلام) همتاي قرآن كريم باشد، تفسير حقيقت عَلَوي گاهي همانند تفسير قرآن مجيد، سلسله‏اي و ترتيبي است و زماني موضوعي.

روش تفسير سُنّت و سِيْرَتِ حقيقي آن حضرت(عليه‌السلام) گذشته از سه مَنْهَجِ حِسّ و عقل و قلب يا تجربه و تعقّل و عرفان، مَنْهَج چهارمي دارد كه راهِ نَقْل و روش حديث است. تفسير موضوعي نحوه هستي آن حضرت(عليه‌السلام) همانند تفسير موضوعي قرآن مجيد متنوّع است. همان‏طور كه متخصّصانِ علومِ گوناگون، موضوعي مناسب با رشته تخصّصي خود را انتخاب مي‏كنند و آيات مشتمل بر همان موضوع را محور تفسير موضوعي خود قرار مي‏دهند، فن آورانِ فنونِ متعدد، فن مناسب با رشته
تبحّري خويش را بر مي‏گزيند و سيرتِ ويژه عَلَوي(عليه‌السلام) را كه حاوي آن فَن مزبور است، مدار تحليل و تفسيرِ خود قرار مي‏دهند.