لوامع صاحبقرانی جلد 3

كند عمدا و ليكن وقت دويم وقتست نظر به كسى كه شغلى داشته باشد ضرورى يا فراموش كند يا شك داشته باشد به آن كه شب ماه باشد و ابر باشد يا خوابش ببرد و دير بيدار شود و وقت نماز شام از غروب آفتابست تا وقتى كه ستاره‏ها ظاهر شود و نيست مر احدى را كه اختيار وقت آخر كند مگر عذرى يا علتى داشته باشد و قريبست باين حديث حسن كالصحيح حلبى از آن حضرت (صلوات اللَّه عليه) پس ظاهر شد كه عبارت صدوق را حمل بر معنى ثانى مى‏بايد كرد و ممكن است كه تغيير از نساخ شده باشد و به جاى واو إلى ان يتجلل باشد و دور نيست كه مستند صدوق صحيحه زراره باشد از حضرت امام محمد باقر (صلوات اللَّه عليه) كه حضرت سيّد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) دو ركعت نماز صبح را وقتى مى‏كردند كه عرض افق سفيد مى‏شد و خوب روشن مى‏شد.

و در حديث صحيح از محمد بن مسلم منقولست كه گفت عرض نمودم به خدمت حضرت امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليه) كه اگر شخصى نماز صبح را در حين طلوع فجر كند خوبست حضرت فرمودند كه باكى نيست و اگر نه اين بود كه در اول وقت خوب نيست حضرت مى‏فرمودند كه باكى نيست بلكه مى‏فرمودند كه آن وقت خوب است يا مثل اين از عبارتى كه دلالت بر افضليت مى‏كرد و جواب گفته‏اند از حديث اول كه غرض ظهور صبح است خصوصا در اوقاتى كه مشتبه باشد خصوصا در معموره كه تا بر بلندى نروند كه عرض افق نمايان شود ظاهر نمى‏شود چون صبح كاذب شبيه به صبح است و بسيار غلط واقع مى‏شود و اما حديث دويم را حمل بر آن مى‏توان كرد كه ظنّ غالب به همرسد كه صبح شده باشد نماز توان كرد و صبر كردن تا يقين حاصل شود بهتر باشد و اظهر آنست كه حمل بر تقيه كنند چون اكثر عامه تاخير را بهتر مى‏دانند.

و در حديث كالصحيح وارد شده است از حضرت امام جعفر صادق‏