لوامع صاحبقرانی جلد 3

عنه)(1)

و بسند قوى كالصحيح منقولست از اسماعيل كه گفت سؤال كردم از حضرت ابى الحسن على بن موسى الرضا (صلوات اللَّه عليهما) از پوستها و پوستين و در تهذيب- عن الجلود الفراء يشتريها- است و اين اظهر است به اعتبار موافقت لفظ اخبار ديگر و شخصى مى‏خرد اينها را در بازارى از بازارهاى كوفه كه اهل كوهستانها امتعه خود را در آنجا مى‏فروخته‏اند و در عراق عرب كوه نمى‏باشد و از كردستان و همدان پوست و پوستين مى‏بردند و مى‏فروختند و در بعضى از نسخ الخيل است چون اسب نيز از اين اطراف مى‏بردند و پوست نيز داشتند و اوّل اظهر است آيا لازم است كه بپرسند از بايع هر گاه شيعه اثنى عشرى نباشد كه اين پوست را تزكيه كرده‏ايد يا نه يا از ديگران بپرسند و اگر خود گويند كه ما ميته را به دباغت پاك نمى‏دانيم بخريم يا ايشان ثابت سازند كه اين پوست را تزكيه كرده‏اند يا غرض از سؤال عدم‏ش را باشد به قرينه جواب حضرت (صلوات اللَّه عليه) كه فرمودند كه اگر بايع اين پوستها كفار بوده باشند پس سؤال كنيد يعنى اعتماد به گفته كفار نمى‏توان كردن و اگر فروشنده كان را به ببيند كه نماز مى‏كنند از ايشان سؤال مكنيد چون افعال ايشان محمولست بر صحت و محتملست كه مراد از نماز گذارندگان مسلمانان باشند چون نماز كردن از لوازم اسلام است و اين معنى اظهر است حاصل آن كه پوست را از كفار نمى‏توان گرفت و از مسلمانان مى‏توان گرفت و ظاهرا از نواصب و غلاة نيز توان گرفت اگر چه در كفر با ساير فرق شريكند هر چند كفر ايشان اشدّ است و مشهور آنست كه از نواصب و خوارج و غلاة و مرتدان و مجسّمه نمى‏توان گرفت و اين احوط است بنا بر آن كه اصل عدم تزكيه است تا ظاهر شود كه پوست مذكى است و دست مسلمانان دليل طهارتست و اگر از كفار بگيرند و دو عادل گواهى دهند كه اين پوست را مسلمان تزكيه كرده است يا كافر از مسلمانان خريده است نماز مى‏توان‏