لوامع صاحبقرانی جلد 3

و آن كه در حديث وارد شده است كه اكتفا به اذان قبيله مى‏تواند كرد مرد و زن در اين حكم شريكند.

چنانكه در حديث موثق از حضرت امام محمد باقر (صلوات اللَّه عليه) منقولست كه آن حضرت اذان هم‏سايه را شنيدند و نماز جماعت كردند و فرمودند كه اذان هم‏سايه شما را كافى است و در حديث كالصحيح از حضرت امام محمد باقر (صلوات اللَّه عليه) منقولست كه نماز گذاردند به جماعت در پيراهنى بى‏ازار و بى ردا و بى اذان و اقامه چون فارغ شدند عرض نمودند كه چه سبب داشت كه چنين كرديد فرمودند كه پيراهنم كنده بود احتياج بازار و ردا نبود و گذشتم به جعفر و او اذان و اقامه مى‏گفت من سخن نكردم آن كافى بود مرا و اگر اذان اعلام گويند بطريق اولى مجزيست چون شارع اذان اعلام را از جهت اين مقرر ساخته است كه هر كه بشنود بر آن اعتماد كند و اگر داخل مسجد شود و نماز به جماعت كرده باشند اكتفا به اذان و اقامه ايشان مى‏توان كرد اگر متفرق نشده باشند و اكثر علما گفته‏اند كه اگر يك كس مانده باشد در تعقيب متفرق نشده‏اند و اكتفا مى‏توان كرد.

و چنانكه در حديث صحيح از ابان از ابو بصير منقولست و بطريق ديگر نيز از ابو بصير منقولست كه گفت عرض نمودم به خدمت حضرت امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليه) كه هر گاه شخصى داخل مسجد شود و مردمان نماز كرده باشند آيا اذان و اقامه مى‏گويد حضرت فرمودند كه اگر صف متفرق نشده باشد به اذان و اقامه ايشان نماز كند و اگر صف متفرق شده باشد اذان و اقامه بگويد و در عرف همين كه جمعى رفته باشند مى‏گويند كه صف متفرق شده است بهتر آنست كه در چنين صورت اذان و اقامه بگويد آهسته چنانكه خواهد آمد در باب نماز جماعت.