درباره خوارج نهروان (خوارج گفتند: حكمى مگر از براى خدا وجود ندارد) سخن حقى است كه اراده باطل در آن جريان دارد. بلى. نيست حكمى جز براى خدا، اما قصد از اين كلمه اين است كه نيست امارت و خلافت مگر براى خداوند قادر متعال. حال آنكه خدا از جانب خود خليفه و اميرى تعيين مى فرمايد كه او مردم را به سوى خدا دعوت كند. اما مردم ناچار هستند از كسى كه بدكار يا خوب كار باشد مومن در زمان امارت او به عبادت بپردازند و كافر هم در دنيا براى خودش توشه جمع كند. حال آنكه اجل خداوند به موقع خواهد رسيد.
خطبه 041-وفادارى و نهى از منكر
ستايش از وفا، نكوهش از جمله البته وفا و صدق قرين يكديگرند. و من سپرى نگهدارنده تر از وفاى به عهد سراغ ندارم و كسى كه بداند بازگشتش به كجا است مگر نمى كند لكن ما در زمانى واقع شده ايم كه اكثر اهل آن زمان مكر را زيركى فرض كرده، و نادانان آنان را زيرك دانند اين گروه مكار و نادان را چه مى شود خدا بكشد آن را به درستى كه مرد زيرك و كاردان راه حيله و چاره كار را مى داند و نيروى اعمال آن را در خويش مى بيند.اما علت به كار نبردن آن اين است كه امر و نهى خدا مانع او است و با اينكه استفاده از آن را در قدرت خود مى داند، آن را ترك كرده، اما كسى كه در كار دين از گناه رويگردان نيست به هنگامى كه فرصتى بدست آورد، آن را به كار مى بندد.
خطبه 042-پرهيز از هوسرانى
اجتناب از هوى و هوس اى مردم، ترسناكترين چيزى كه مى ترسم شما به آن دچار شويد دو چيز است: دنبال هوس رفتن و آرزوى دراز داشتن، هوس را دنبال كردن انسان را از راه حق دور مى كند، درازى آرزو آخرت را از ياد مى برد، آگاه باشيد جهان پشت كرده و بشتاب مى رود و باقى نمانده از آن مگر به اندازه نمى كه در ته كاسه آبى باقى باشد، كه ريزنده آن آن را ريخته باشد، بدانيد كه آخرت مى آيد، و از براى هر يك از اين دو فرزندانى است پس از فرزندان آخرت بوده، و از پسر اين دنيا نباشيد، زيرا به زودى هر فرزندى در روز قيامت به مادرش ملحق شود بدانيد امروز روزگار عمل است و حساب نيست، و فردا روز حساب است و موقع كار و عمل نيست.
خطبه 043-علت درنگ در جنگ
هنگامى كه ياران از جنگ با اهل شام سخن مى گفتند مهيا شدن من براى جنگ با اهل شام در صورتى كه هنوز جرير نزد ايشان است بستن باب صلح جوئى به روى آنان و منصرف كردن ايشان از اطاعت است، اگر اراده بيعت كرده باشند (اگر ما در جنگ با آنان پيشدستى كنيم خواهند گفت اقدام تو در جنگ سبب انصراف ما از بيعت شد) لكن من براى جرير وقتى معلوم كرده ام كه از آن تجاوز نبايد بشود جز اينكه او را فريب داده باشند يا از فرمان ما سرپيچى كرده باشند. حالا هم راى من اينست كه شما آرامش در پيش گيريد. من از آمادگى شما ناراحت نيستم، من اطراف و جوانب كار را بررسى كرده ام و يكى از دو كار را بايد انجام داد، يا جنگ با مخالفين يا كفر به دستورات خدا. پس حالا كه ترك جنگ با كفار براى من امكان ندارد، پس جنگ مى كنم. عثمان كه بر محمديان سرپرست شد كارهاى بدى كرد و باعث شد كه مردم پشت سرش حرفهائى بزنند. مردم هم دلسرد شدند و او را تغيير دادند.
لطفا منتظر باشید ...
