راه‏هاى نفوذ شيطان - عرفان اسلامی جلد 5

راه‏هاى نفوذ شيطان

ارباب مجاهده كه عنان اختيار از دست اين مكار برده‏اند ، فرموده‏اند كه او از ده باب درمى‏آيد .

اول

از باب حرص و آن را به قناعت مى‏توان بست و كريمه :

وَمَا مِن دَابَّةٍ فِى الْأَرْضِ إِلاَ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا [361] .

و هيچ جنبده‏اى در زمين نيست مگر اين‏كه روزىِ او برخداست .

را نصب العين خود ساخت .

دوم

از باب طول امل درمى‏آيد و آن را به خوف از موت مى‏توان مسدود كرد و التجا به كريمه :

كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَمَن زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَأُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلاَّ مَتَاعُ الْغُرُورِ [362] .

هر كسى مرگ را مى‏چشد و بدون ترديد روز قيامت پاداش‏هايتان به طور كامل به شما داده مى‏شود . پس هر كه را از آتش دور دارند و به بهشت درآورند مسلماً كامياب شده است و زندگى اين دنيا جز كالاى فريبنده نيست .

سوم

از ممر طلب راحت و نعمت در مى‏آيد و آن را به زوال نعمت و ياد كردن صعوبت و سختى حساب مقابله مى‏توان كرد و تأديب او به وعيد :

ذَرْهُمْ يَأْكُلُوا وَيَتَمَتَّعُوا وَيُلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ [363] .

بگذارشان تا بخورند و [ با لذايذ مادى و زودگذر ]كامرانى كنند ، و آرزوها ، سرگرمشان نمايد؛ سپس [حقّانيّت اسلام و فرجام شوم خود را] خواهند فهميد.

اينان را به خورد و خواب طبيعى و لذات حيوانى واگذار تا آمال و اوهام دنيايى آنان را غافل كند پس زود است كه نتيجه كامرايى بيهوده و بى‏ثمر خويش را بيابند .

چهارم

از ممر عجب و خودبينى در مى‏آيد و آن راه را به خوف از عاقبت مسدود بايد ساخت و تقويت از آيات :

يَوْمَ يَأْتِ لاَ تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلاَّ بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِىٌّ وَسَعِيدٌ * فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَشَهِيقٌ * خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّماوَاتُ وَالْأَرْضُ إِلاَّ مَا شَاءَ رَبُّكَ إِنَّ رَبَّكَ فَعَّالٌ لِمَا يُرِيدُ * وَأَمَّا الَّذِينَ سُعِدُوا فَفِى الْجَنَّةِ خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ إِلاَّ ما شَاءَ رَبُّكَ عَطَاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ [364] .

روزى كه چون فرا رسد ، هيچ كس جز به اجازه او سخن نمى‏گويد ؛ پس برخى تيره‏بخت و برخى نيك‏بخت‏اند . * اما تيره‏بختان [ كه خود سبب تيره‏بختى خود بوده‏اند ] در آتش‏اند ، براى آنان در آنجا ناله‏هاى حسرت‏بار و عربده و فرياد است . * در آن تا آسمان‏ها و زمين پابرجاست جاودانه‏اند ، مگر آنچه را كه مشيّت پروردگارت اقتضا كرده است ؛ بى‏ترديد پروردگارت هر چه را اراده مى‏كند ، انجام مى‏دهد . * اما نيك‏بختان [ كه به توفيق و رحمت خدا سعادت يافته‏اند ] تا آسمان‏ها و زمين پابرجاست ، در بهشت جاودانه‏اند مگر آنچه را مشيّت پروردگارت اقتضا كرده ، [ بهشت ]عطايى قطع ناشدنى و بى‏پايان است .