عرفان اسلامی جلد 5

آرى ، كسى كه به حقيقت بسم اللّه الرحمن الرحيم گويد ، از رذايل شسته و به حسنات آراسته مى‏گردد و گناهانش را تدارك نموده و مافات را جبران مى‏نمايد و به همين خاطر از نوزده زبانه آتش در امان مى‏ماند .

هشتم

شايد جهت اين باشد كه به وسيله اين كلمه مباركه ، قبايح اعمال و افعال گوينده آمرزيده شود و قدم در مقام مناجات گذارد ، چنانچه توضيح داده شد .

نهم

شايد اشاره باشد ، به اين‏كه از آنجا كه خداوند كتابى به توسط پيغمبر رحمت صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ارسال فرموده و در عنوان آن بسم اللّه ثبت فرموده ، بنده مؤمن از حضرت حق به خاطر اين عنوان بخواهد : خداوندا ! با همين حقيقتى كه در ابتداى كتابت آمده با ما معامله فرما ، در دنيا به رحمت رحمانيت و در آخرت به رحمت رحيميت كه به مغفرت و آمرزش بوده باشد .

نقل است : كه عارفى وصيت كرد كه بسم اللّه بر كفن او نويسند ، تا چون روز قيامت قائم شود ، همه مردم از قبور خود برخيزند ، گويد : خداوندا ! براى ما كتابى فرستادى و در عنوان آن بسم اللّه را ثبت كردى ، امروز به عنوان كتاب خود با ما معامله فرما .

دهم

شايد بدين جهت باشد كه قبل از دخول در حريم مناجات برات آزادى بگيرد .

مروى است از حضرت رسالت صلى‏الله‏عليه‏و‏آله : كه هرگاه معلمى به كودكى بگويد و امر كند به گفتن بسم اللّه ، حق‏تعالى برات آزادى از دوزخ براى آن كودك و پدر و مادر و معلم او بنويسد[420] .

در اينجا بايد به اين نكته توجه داشت كه لازم است در حفظ اين برات مجاهدت و كوشش كرد كه انسان تا در دنياست ، در محاصره انواع خطرهاست ، اگر در مقام دفع خطر با عبادت و تقوا نباشد ، دچار دوزخ خواهد شد .

يازدهم

شايد اشاره به اين باشد كه چگونه كسى خود را رحمان و رحيم بنامد و به سائل در خانه خود رحم نكند .

دوازدهم

شايد اشاره باشد به گفتار نوح به وقت سوار شدن بر كشتى كه از بركت آن خود و يارانش نجات پيدا كردند : بِسْمِ اللّهِ مَجْريها وَمُرْسَاهَا [421] .

سيزدهم

ابتدا نمودن به اين كلمه مباركه به جهت تعظيم الهى است ، در بعضى از تفاسير است :

پيامبر اسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود : كسى كه كاغذى را كه بسم اللّه نوشته شده به احترام حق از روى زمين بردارد ، جزء صديقين به حساب آيد و در عذاب پدر و مادرش تخفيفى داده مى‏شود ، گرچه مشرك باشند[422] .